Bạn ấy năm nay 29 tuổi, mới kết hôn được nửa năm. Cũng như bao cặp vợ chồng trẻ khác, 2 vợ chồng mang trong mình một giấc mơ giản dị nhưng đầy kỳ vọng: “an cư mới lạc nghiệp”. Với tổng thu nhập hai người là 25 triệu/tháng (vợ 10 triệu, chồng 15 triệu), 2 bạn quyết định vay ngân hàng mua một căn hộ nhỏ 2 phòng ngủ, trả góp mỗi tháng 8 triệu trong 20 năm. Họ nghĩ: "Cố gắng vài năm, lương sẽ tăng, rồi đâu sẽ vào đó."
Ban đầu, mọi thứ vẫn trong tầm kiểm soát. Thuê nhà không còn nhưng chi phí sinh hoạt, điện nước, gửi ô tô, nuôi xe, vẫn ngốn khoảng 5–6 triệu/tháng. Cũng may, bố mẹ hai bên thường xuyên gửi thực phẩm từ quê lên. Xe ô tô là từ khoản bán vàng cưới cộng với tích lũy của chồng để tiện đi lại về quê hoặc chở gia đình hai bên khi cần.
Nhưng rồi, “cái gọi là rủi ro tài chính” mà ai cũng từng nghe nhưng không nghĩ sẽ xảy đến, đã đến: chị bị mất việc do công ty cắt giảm nhân sự.
Hiện tại, cả gánh nặng tài chính dồn lên vai chồng – 15 triệu/tháng gồng gánh cả gia đình. Trong đó, 8 triệu là tiền trả góp ngân hàng cố định không thể thiếu, còn lại chỉ đủ cầm cự những chi phí tối thiểu. Bất kỳ khoản chi nào phát sinh đều khiến chị thở dài.
Chị đi tìm việc mới, nhưng khi phỏng vấn, nhà tuyển dụng nghe đến kế hoạch sắp sinh con thì bỗng dưng dè dặt, lặng lẽ từ chối. Giờ chị đang đứng trước một lựa chọn không dễ dàng:
Ảnh: Mượn ảnh của báo Tuổi trẻ ạ.
👉 Nên tạm hoãn việc có con để tập trung tìm việc, dù rất mệt mỏi và áp lực?
👉 Hay cứ sinh con, “tới đâu tính tới đó” dù chẳng có khoản dự phòng nào cả?
Khi không có khoản dự phòng, mọi lựa chọn đều mang rủi ro và sự lo lắng cho tương lai là điều dễ hiểu.
Đây là chuyện của chị ấy nhưng cũng là thực tại của rất nhiều gia đình trẻ.
Chúng ta thường bước vào hôn nhân với một giấc mơ: có nhà, có xe, có con và nghĩ rằng “chỉ cần cố gắng là đủ”. Nhưng khi một biến cố bất ngờ ập đến, ta mới hiểu: mọi thứ mong manh hơn ta tưởng. Không có dự phòng tài chính, không có phương án B, một cú trượt là đủ để đẩy cả gia đình vào khủng hoảng tinh thần.
Một vài lời khuyên thực tế dành cho bạn và cả những ai đang trong hoàn cảnh tương tự:
1. Tạm hoãn kế hoạch sinh con là giải pháp khó nhưng cần thiết.
Việc sinh con trong lúc chưa có công việc ổn định, không có khoản tiết kiệm dự phòng, không những khiến bạn thêm áp lực mà còn dễ dẫn đến cảm giác “bất lực” khi con ra đời. Đây là lúc cần “tự thương lấy mình” – bằng cách chậm lại một chút để có sự chuẩn bị kỹ lưỡng hơn.
2. Cắt giảm chi phí không cần thiết ngay lập tức.
Hãy nghiêm túc rà soát lại mọi khoản chi tiêu.Tạm dừng việc sử dụng ô tô nếu chi phí gửi xe, xăng và bảo dưỡng quá tốn kém. Cắt những chi phí như ăn ngoài, tiêu dùng tiện lợi, hay khoản vay nhỏ không cần thiết.
3. Chuyển hướng tìm việc sang các công việc tạm thời, linh hoạt.
Nếu khó tìm được việc toàn thời gian do yếu tố “chuẩn bị sinh con”, bạn có thể tìm các công việc freelance, bán thời gian, làm online – miễn là tạo ra dòng tiền. Quan trọng là duy trì cảm giác độc lập tài chính và giữ kết nối với thị trường lao động.
4. Đàm phán với ngân hàng về giãn nợ, khoanh nợ (nếu khó khăn kéo dài).
Đừng ngại trao đổi với bên cho vay. Một số ngân hàng có chính sách hỗ trợ giãn lịch trả, chuyển từ gốc+lãi sang trả lãi tạm thời, hoặc khoanh nợ nếu có lý do chính đáng.
5. Nếu cần, hãy tìm đến người thân để mượn tạm hoặc xin hỗ trợ tinh thần.
Giữ thể diện là điều tốt, nhưng đừng để cái tôi ngăn cản cơ hội cứu lấy sự ổn định cho tổ ấm. Bạn có thể mượn trong ngắn hạn, cam kết rõ ràng, rồi từ từ trả lại.
Mua nhà sớm không sai. Nhưng vay mua nhà mà không có quỹ dự phòng ít nhất 6 tháng chi phí thì đó là một canh bạc. Rất nhiều người trẻ đang sống với áp lực của khoản vay và một biến cố nhỏ cũng đủ làm chao đảo tất cả.
Đôi khi, chúng ta phải gác lại giấc mơ để củng cố lại nền móng. Và đó không phải là thất bại. Đó là sự dũng cảm.
Hy vọng bạn ấy và tất cả những người đang trong hoàn cảnh tương tự sẽ tìm lại được hướng đi cho mình. Hãy coi câu chuyện này như một lời nhắc:
👉 Lập kế hoạch tài chính trước hôn nhân không phải là tính toán mà là sự trưởng thành.
👉 Quỹ dự phòng không phải để “dự định” dùng mà là để tồn tại khi giông bão kéo đến.
Bạn có từng rơi vào hoàn cảnh như vậy không? Nếu có, hãy chia sẻ để tiếp thêm hy vọng cho những người đang mỏi mệt.