1. Quyền sở hữu tài sản trước và sau hôn nhân
Theo quy định của Bộ luật Dân sự 2015 và Luật Hôn nhân và Gia đình 2014:
- Tài sản hình thành trước hôn nhân được coi là tài sản riêng nếu có căn cứ chứng minh.
- Tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân mặc định là tài sản chung, trừ khi có thỏa thuận tài sản riêng.
Tuy nhiên, với trường hợp mua nhà trả góp, việc xác định tài sản riêng hay tài sản chung không chỉ phụ thuộc vào thời điểm ký hợp đồng mà còn liên quan chặt chẽ đến nguồn tiền thanh toán trong quá trình góp vốn.
Nguồn ảnh: Internet
2. Hiểu đúng về mua nhà trả góp trước hôn nhân
Nhiều người lầm tưởng rằng chỉ cần mua nhà trả góp trước ngày cưới thì nghiễm nhiên là tài sản riêng. Thực tế, pháp luật quy định chặt chẽ hơn:
📌 Theo Khoản 1 Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:
Tài sản hình thành trong thời kỳ hôn nhân từ thu nhập chung (lương, kinh doanh, đầu tư…) được coi là tài sản chung, kể cả khi căn nhà mua trước đó.
👉 Nghĩa là: Bạn mua nhà trả góp trước khi cưới. Nhưng sau cưới, phần tiền trả góp lấy từ lương, thu nhập chung của vợ chồng.
⟶ Phần giá trị nhà được thanh toán sau hôn nhân sẽ thuộc tài sản chung.
📌 Thêm nữa, theo Khoản 3 Điều 33 Luật Hôn nhân và gia đình 2014:
Nếu không chứng minh được tài sản đó là tài sản riêng, mặc nhiên tài sản sẽ được coi là tài sản chung.
➡️ Kết quả: Nếu xảy ra tranh chấp: Phần căn nhà đã trả góp bằng thu nhập chung phải chia đôi (hoặc chia theo tỷ lệ đóng góp) khi ly hôn. Hoặc cần sự đồng ý của người còn lại khi bán, thế chấp tài sản.
3. Có thể thêm tên vợ/chồng vào sổ đỏ không?
📌 Theo Khoản 4 Điều 135 Luật Đất đai 2024: Nếu tài sản là tài sản chung mà sổ đỏ chỉ đứng tên một người, bên còn lại có quyền yêu cầu cấp đổi sổ để ghi tên cả hai vợ chồng.
⟶ Thủ tục thực hiện:
- Cùng nộp hồ sơ cấp đổi tại Văn phòng Đăng ký đất đai.
- Kèm theo giấy tờ chứng minh tài sản chung như: hợp đồng mua bán, hợp đồng tín dụng trả góp, chứng từ thanh toán, xác nhận thu nhập...
4. Các trường hợp phổ biến và hệ quả
| Trường hợp |
Phân tích |
| Mua nhà, ký hợp đồng, thanh toán 100% trước kết hôn |
Là tài sản riêng, không cần thêm tên vợ/chồng. |
| Mua nhà trước cưới nhưng tiếp tục trả góp sau cưới bằng thu nhập chung |
Phần đã trả sau cưới là tài sản chung. Có thể phải ghi tên cả hai vợ chồng. |
| Mua nhà trả góp sau ngày cưới |
Tài sản chung mặc định, cần sự đồng thuận của cả hai người. |
5. Giải pháp để bảo vệ tài sản riêng
📝 Nếu muốn nhà hoàn toàn là tài sản riêng, cần:
- Thỏa thuận tài sản riêng trước hôn nhân: Lập văn bản, công chứng rõ ràng.
- Chứng minh nguồn tiền riêng: Nếu thanh toán sau cưới, phải chứng minh bằng tài sản riêng (thừa kế, tặng cho riêng, tài sản có trước hôn nhân).
Lưu ý: Khi không có thỏa thuận rõ ràng và chứng cứ thuyết phục, toàn bộ tài sản mua trong thời kỳ hôn nhân rất dễ bị coi là tài sản chung, gây bất lợi khi phát sinh tranh chấp.
Tóm lại:
Việc mua nhà trả góp trước hôn nhân không đương nhiên là tài sản riêng. Bạn cần cực kỳ cẩn trọng về nguồn tiền trả góp, tình trạng hôn nhân và cách ghi nhận trên giấy tờ nhà đất. Nếu không, dù hợp đồng ký trước cưới, bạn vẫn có nguy cơ phải đứng tên chung với vợ/chồng — và chia tài sản khi có tranh chấp.