Sự khác biệt giữa nhà để ở và nhà để đầu tư bị hiểu sai quá nhiều. Nhà để ở mang lại giá trị cuộc sống và sự ổn định, không phải lợi nhuận. Khi bạn bán căn nhà duy nhất của mình, bạn lại quay về bài toán mua một căn mới với giá đã tăng theo thị trường.
Ngược lại, một tài sản đầu tư đúng nghĩa phải là tài sản có thể bán mà không ảnh hưởng đến nhu cầu ở, hoặc tạo ra dòng tiền cho thuê để bù đắp chi phí. Nếu chỉ có một căn nhà, bạn chưa thật sự là nhà đầu tư bất động sản.
Đòn bẩy tài chính chỉ có lợi khi bạn kiểm soát được rủi ro, nếu không nó trở thành gánh nặng. Thời điểm hiện tại, giá nhà đã bỏ xa thu nhập trung bình; lãi suất có thể biến động; thu nhập của đa số người trẻ lại không đủ ổn định để gồng lãi 20 - 30 năm. Khoản vay 2 tỷ tưởng dễ khi lãi suất thấp, nhưng chỉ cần lãi tăng 2 - 3% là áp lực trả nợ lập tức đội lên. Không ít người đã “vỡ trận” vì vay theo cảm xúc thay vì tính toán khả năng chịu đựng rủi ro dài hạn.
Thị trường bất động sản hiện nay không còn là miền đất hứa nơi mua gì cũng lãi. Thanh khoản đang chậm, nhiều căn hộ rao bán nửa năm vẫn chưa chốt được; giá rao cao nhưng giá giao dịch thực tế thấp hơn đáng kể. Các chi phí đi kèm như thuế, phí môi giới, sửa sang, chênh lệch giá… đều bào mòn lợi nhuận. Vì vậy, những câu chuyện “nhà tăng 2 tỷ”, “mua là thắng” ngày càng xa rời thực tế.
Lời khuyên quan trọng nhất là hãy phân biệt rõ: tăng giá không đồng nghĩa với giàu lên. Trước khi tự tin nói “lãi 2 tỷ”, hãy tính xem nếu bán nhà: bạn còn lại bao nhiêu tiền thật? Bạn có mua lại được căn nhà tương đương? Bạn có đảm bảo được dòng tiền để trả nợ trong vài năm tới nếu thu nhập giảm? Khi trả lời trung thực, nhiều người sẽ nhận ra: họ không hề lời mà chỉ đang sống trong “ảo ảnh tài sản”.
Kết lại, bất động sản không phải phép màu tài chính, mà là bài toán dòng tiền và rủi ro. Nếu không hiểu đúng bản chất, rất dễ rơi vào vòng xoáy vay - gồng - bán - mua lại mà vẫn không giàu lên. Tài sản chỉ thật sự là tài sản khi bạn kiểm soát được nó, chứ không phải khi nó khiến bạn phải chạy theo từng kỳ trả nợ hàng tháng.
Ảnh: Sưu tầm