Trên mạng xã hội, các hội nhóm mang tên “Chờ giá nhà giảm rồi mua”, “Không mua khi đang ngáo giá” vẫn hoạt động sôi nổi. Nhiều người chọn cách đứng ngoài quan sát, tin rằng thị trường sớm muộn cũng sẽ hạ nhiệt. Nhưng rồi, một năm, hai năm, ba năm trôi qua, giấc mơ mua nhà vẫn cứ xa dần. Có người kể lại: “Cách đây hai năm tôi có 2,8 tỷ, định chờ cho giá giảm rồi mua. Giờ căn hộ đó đã lên gần 5 tỷ, còn tiền thì vẫn nằm trong ngân hàng.” Nghe qua tưởng chuyện đùa, nhưng đó lại là thực tế đang diễn ra khắp nơi

Tại khu vực Tây Hồ Tây, một căn hộ trung cấp diện tích chỉ 68m² nay được rao với giá 6,3 tỷ đồng, tức khoảng 92 triệu đồng/m². Trong khi đó, một căn hộ cũ ở khu Kim Mã – Giảng Võ, dù đã qua hơn 10 năm sử dụng, vẫn được chào bán quanh mức 70–80 triệu/m². Đáng nói là không chỉ nội đô, các quận huyện vùng ven như Đông Anh, Gia Lâm hay Nam Từ Liêm cũng đang chứng kiến mức tăng đáng kể. Một căn hộ 2 phòng ngủ tại Gia Lâm, từng có giá khoảng 2,2 tỷ đồng vào năm 2020, nay đã lên gần 4,3 tỷ đồng. Trong vòng bốn năm, giá trị tài sản gần như tăng gấp đôi – một tốc độ mà ít kênh đầu tư nào sánh kịp.

Với mặt bằng giá hiện nay, người trẻ, các gia đình mới lập nghiệp hay người lao động nhập cư tại đô thị lớn đang ngày càng khó tiếp cận nhà ở. Nhiều người buộc phải lựa chọn giải pháp thuê dài hạn, coi việc “mua nhà” là mục tiêu xa hơn, thay vì mục tiêu ngắn hạn. Một bộ phận khác, dù chấp nhận vay mượn, vẫn phải đối diện với áp lực trả nợ lớn khi lãi suất dù đã giảm nhưng mặt bằng giá quá cao.

Nguyên nhân khiến giá nhà tăng không chỉ đến từ một phía. Quỹ đất nội đô ngày càng khan hiếm, trong khi tốc độ đô thị hóa và nhu cầu nhà ở không ngừng gia tăng. Những khu vực từng được coi là “xa trung tâm” nay lại trở nên hấp dẫn hơn khi hạ tầng giao thông được đầu tư mạnh. Tuyến Vành đai 3,5, đường Lê Trọng Tấn kéo dài hay trục Nhật Tân – Nội Bài giúp rút ngắn thời gian di chuyển, khiến các dự án vùng ven như Đông Anh, Bắc Từ Liêm, An Khánh, Hòa Lạc… trở nên “đáng giá” hơn. Khi vùng xa không còn xa, giá cũng không còn rẻ.

Bên cạnh đó, chi phí đầu tư và xây dựng ngày càng leo thang. Giá vật liệu, nhân công và chi phí pháp lý đều tăng khiến chủ đầu tư buộc phải điều chỉnh giá bán để duy trì lợi nhuận. Cộng thêm tâm lý “sợ bỏ lỡ” của người mua, thị trường càng trở nên sôi động. Bất động sản không chỉ là nơi để ở, mà còn được xem là kênh giữ tài sản an toàn trong bối cảnh kinh tế biến động. Khi nhiều người cùng nghĩ như vậy, mặt bằng giá lại tiếp tục được đẩy lên.

Lãi suất vay mua nhà trong năm 2024 cũng là một yếu tố đáng chú ý. Khi ngân hàng giảm lãi để kích cầu, khả năng vay và chi trả của người mua được cải thiện, nhưng điều đó vô tình khiến họ sẵn sàng trả giá cao hơn để “chốt” căn hộ mình muốn. Hiệu ứng dây chuyền này lặp lại nhiều lần, tạo nên vòng xoáy tăng giá khó dừng.

Giữa cơn sốt đó, người mua chia thành hai nhóm rõ rệt. Một bên vẫn kiên định chờ giá hạ, tin rằng thị trường sớm muộn sẽ điều chỉnh sau giai đoạn tăng quá nhanh. Bên còn lại lại chọn “liều”, chấp nhận vay nợ để mua ngay, vì sợ rằng ngày mai giá sẽ cao hơn hôm nay. Nhưng dù chọn hướng nào, phần lớn đều trong trạng thái lo lắng. Chờ thì sợ mất cơ hội, mua thì gánh nặng tài chính đè lên vai.

Trong bối cảnh ấy, điều quan trọng nhất là giữ được sự tỉnh táo. Nếu nhu cầu là để ở thật, hãy chọn dự án phù hợp với khả năng tài chính, có pháp lý rõ ràng, chủ đầu tư uy tín và hạ tầng kết nối thuận tiện. Đừng chạy theo tâm lý đám đông hay kỳ vọng “mua đáy – bán đỉnh”, bởi thị trường bất động sản hiếm khi giảm sâu như kỳ vọng của số đông. Còn nếu mua để đầu tư ngắn hạn, cần nhìn thẳng vào thực tế: biên lợi nhuận tại thời điểm này không còn lớn, trong khi rủi ro thanh khoản lại ngày càng tăng.

Thị trường bất động sản, suy cho cùng, phản ánh niềm tin và tâm lý của xã hội. Khi dòng tiền vẫn tìm đến bất động sản như nơi trú ẩn, giá nhà sẽ tiếp tục tăng cho tới khi niềm tin ấy thay đổi. Nhưng dù thị trường nóng hay lạnh, nguyên tắc cốt lõi vẫn không đổi: mua nhà không chỉ là chuyện “đúng lúc”, mà là câu chuyện của sự chuẩn bị dài hơi, khả năng tài chính bền vững và sự hiểu biết đúng đắn về giá trị thực của nơi mình định gắn bó.