Hội nghị này do Trung tâm Phục vụ hành chính công TP Hà Nội đứng ra phối hợp cùng loạt cơ quan ban ngành và cả các chủ đầu tư, với cái tên nghe rất xịn: “Từ thủ tục liên thông đến an cư: Tháo gỡ khó khăn cho người dân mua nhà ở xã hội trên địa bàn Thành phố Hà Nội”. Thời gian diễn ra từ 14h00 đến 16h00, ngày 3/12/2025.
Hội nghị lần này có sự tham gia của đại diện các cơ quan chức năng gồm Sở Xây dựng TP Hà Nội, Sở Tài nguyên & Môi trường TP Hà Nội, Sở Tư pháp TP Hà Nội, Văn phòng Đăng ký đất đai Hà Nội, rồi cả Bảo hiểm xã hội TP Hà Nội và Ngân hàng Chính sách Xã hội - Chi nhánh Hà Nội. Phía chủ đầu tư thì cũng không phải dạng vừa đâu, toàn mấy tên mà bất động sản miền Bắc ai cũng quen mặt quen dự án: Công ty Cổ phần Him Lam, Công ty Cổ phần BIC Việt Nam, Tổng công ty Viglacera 10, Tổng công ty 319 - Bộ Quốc phòng, và Tổng công ty Đầu tư phát triển hạ tầng đô thị – UDIC IV.
Nội dung trọng tâm của buổi đối thoại là giải đáp trực tiếp vướng mắc của người dân khi chuẩn bị hồ sơ mua và thuê mua NOXH. Các cơ quan và chủ đầu tư sẽ công khai các quy định, tiêu chí và mẫu biểu hồ sơ theo hướng đơn giản, dễ hiểu, dễ thực hiện, làm rõ quy trình liên thông giữa các cơ quan từ Xây dựng → Tư pháp → Tài nguyên & Môi trường → Bảo hiểm xã hội → Ngân hàng chính sách xã hội → Chủ đầu tư, đồng thời ghi nhận kiến nghị của người dân và nâng cao trách nhiệm giải trình từ các cơ quan quản lý, chủ đầu tư dự án NOXH.
Nghe cái chuỗi liên thông thôi là đã thấy nhiều tầng rồi, nhưng nếu đúng như công bố thì người dân sẽ được tiếp cận rõ ràng thông tin, hiểu đúng quy trình, chuẩn bị đủ hồ sơ chuẩn xác, từ đó giảm thời gian và chi phí, đồng thời ngăn chặn các biểu hiện tiêu cực, thiếu minh bạch và trục lợi chính sách NOXH trong xét duyệt, mua bán, cho thuê, tăng trách nhiệm giải trình và kiểm soát minh bạch quy trình, thành phần hồ sơ.
Cá nhân mình thì thấy thế này: sách luật về NOXH giờ đã không thiếu, cái thiếu là độ trong của quy trình thực thi. Bao nhiêu năm qua, câu chuyện nhà ở xã hội ở các tỉnh thành luôn lẩn khuất vài thứ: hồ sơ vòng vo, tiêu chí khó hiểu, thông tin nửa kín nửa hở, rồi những “combo xác nhận thu nhập, xác nhận cư trú” đôi khi dễ bị biến thành dịch vụ mua bán lòng tin. Nên khi một thành phố chủ động công khai mẫu biểu, tiêu chí và mở đối thoại thật sự, thì ít nhất là cửa sổ minh bạch đã được mở, thay vì để dân tự đoán mò rồi đi hỏi những lời khuyên truyền miệng không kiểm chứng.
Mình là người cũng theo dõi NOXH đã lâu, nên nhìn thông tin này thì rất mừng vì Hà Nội chịu lắng nghe, nhưng đối thoại chỉ là bước đầu, còn sửa được bao nhiêu ở phía sau mới là câu trả lời thật. Nhưng dù sao thì, ai đang tính mua hay thuê mua NOXH ở Hà Nội – lên list câu hỏi đi là vừa. Hỏi thực tế vào, đừng ngại: từ điều kiện thu nhập bao nhiêu thì hợp lệ, xác nhận nơi làm việc có bắt buộc theo mẫu chuẩn không, đến thời điểm đủ điều kiện vay ở Ngân hàng chính sách xã hội, hoặc quy trình nhận nhà nếu dự án chậm tiến độ xử lý thế nào.
Chính sách nhà ở xã hội bản chất là để an cư cho đa số, không phải lợi thế cho thiểu số biết luồn lách. Nên buổi đối thoại 3/12 này, theo mình, là một dịp để gỡ cú pháp hành chính thành tiếng Việt dễ hiểu, và cũng là phép thử trách nhiệm của cơ quan quản lý lẫn chủ đầu tư trước người dân. Còn mình thì vẫn giữ quan điểm nhất quán: ai cần thật sự, cứ thẳng thắn mà hỏi. Ai làm thật sự, cứ minh bạch mà trả lời – vậy NOXH mới không phụ cái tên “xã hội” của nó.