“Em ơi, nhà mình nâng giá nhẹ thôi"

Thường thì người thuê nhà sẽ chuẩn bị tinh thần đón Tết, chứ ít ai kịp chuẩn bị tinh thần… đón thông báo tăng tiền trọ vào đầu mỗi quý. Không phải dịch vụ tăng, không phải nhà sửa sang thêm, mà đơn giản chỉ vì “giá thị trường nó lên”, “chi phí sinh hoạt tăng”, hoặc “các phòng khác tăng hết rồi, em không tăng là… kỳ”.

Trong khi đó, chiếc phòng trọ 16m2 vẫn giữ nguyên độ nóng hầm hập mùa hè, ẩm ướt mùa mưa, tiếng xe dội vào tai mỗi 15 phút, và toilet thì phải canh giờ để tránh chạm mặt các phòng khác.

Giá thuê lên, nhưng trải nghiệm sống… đi xuống

Thực tế là dù nhà trọ ngày càng mắc, nhưng chất lượng không theo kịp. Các dãy trọ cũ kỹ vẫn tiếp tục “chạy chỉ tiêu doanh thu” trong khi chẳng mấy ai chịu đầu tư cải tạo. Người thuê phần đông là sinh viên, dân văn phòng trẻ chấp nhận sống chật chội, thiếu tiện nghi, với hy vọng “ở tạm rồi tìm căn khác”.

Nhưng tìm hoài không thấy, vì nhà nào cũng tăng. Giá nhà trọ hiện nay tại các thành phố lớn như Hà Nội, TP.HCM đã chạm mức 4–7 triệu đồng/tháng cho một phòng trọ dạng căn hộ mini – mức giá không hề “mini” chút nào nếu so với thu nhập của người trẻ.

Ở trọ: chi phí vô hình không chỉ nằm ở tiền thuê

Ngoài tiền thuê, người thuê nhà phải đối mặt với đủ loại phí linh tinh: tiền gửi xe, tiền rác, tiền vệ sinh, tiền bảo trì không tên, thậm chí có nơi còn thu “phí bạn bè tới chơi quá 1 tiếng”. Những khoản này không nhiều nhưng cộng lại là cả một áp lực.

Tâm lý bất ổn, không gắn bó lâu dài cũng khiến nhiều người thuê không dám đầu tư sắm sửa, sống theo kiểu “xê dịch trong chính căn nhà mình”, đồ đạc luôn gọn nhẹ, phòng lúc nào cũng sẵn sàng để… dọn đi bất cứ lúc nào chủ trọ bỗng có “cảm hứng” tăng giá.

Chưa kể hàng tá khoản phí “tự nghĩ ra” như: Phí gửi xe (150k–300k/tháng); Phí giữ vệ sinh (nhưng chưa bao giờ có ai dọn); Phí “bạn bè tới chơi ngủ lại” (có nơi còn thu theo đầu người).

Trên lý thuyết thì người thuê có thể: Yêu cầu ký hợp đồng rõ ràng, có điều khoản về tăng giá. Từ chối tăng giá nếu không hợp lý, hoặc tìm chỗ khác phù hợp hơn.

Nhưng thực tế? Người thuê thường yếu thế, nhất là khi nhà trọ khan hiếm. Chủ nói “em không thuê thì cho người khác thuê ngay”, vậy là thôi, lẳng lặng trả thêm 500k/tháng rồi sống tiếp, mong… cuối năm trúng số để mua chung cư.

📊 Chuyện không nhỏ: thị trường nhà trọ hỗn loạn là tấm gương phản chiếu cuộc sống đô thị

Việc giá thuê nhà tăng không kiểm soát, dịch vụ kém, thiếu chuẩn mực hợp đồng… cho thấy một phần thị trường bất động sản nhà ở chưa được quy hoạch bài bản.

Chính sách quản lý nhà cho thuê còn lỏng lẻo, trong khi nhu cầu thì ngày càng tăng, đặc biệt ở các thành phố lớn. Nếu không có quy định rõ ràng, người thuê sẽ tiếp tục chịu thiệt và mất niềm tin, còn chủ nhà thì cứ thế mà “tăng giá theo cảm xúc”.

Lạm phát còn có thể giảm. Nhưng tiền nhà trọ, một khi đã lên… thì cứ xác định là “vĩnh biệt niềm tin vào bảng giá cũ”.

Trong bối cảnh giá nhà để mua còn quá xa vời với người trẻ, nhà thuê lẽ ra phải là “phao cứu sinh” để họ có thể ổn định cuộc sống. Nhưng nếu không kiểm soát được chất lượng và giá cả, thì cái “phao” ấy rất có thể sẽ là… quả tạ dìm dần giấc mơ an cư của cả một thế hệ.

Nếu phải chọn giữa lạm phát và chủ trọ tăng giá, nhiều người sẽ chọn… lạm phát, vì ít nhất giá xăng còn có lúc giảm. Nhưng giá nhà trọ thì một khi đã tăng là “không có đường lui”. Căn nhà nhỏ thuê tạm hóa ra lại trở thành “nỗi ám ảnh dài hạn” đối với nhiều người trẻ, những người vừa mong ổn định, vừa không biết khi nào mới hết cảnh “sống treo trên tờ thông báo tăng giá”.