Câu chuyện tại Khu phố Khang Thị – TP Vĩnh Long là ví dụ rõ ràng và đau lòng về một dự án nhà phố “xây chui”, thu hàng trăm tỷ từ khách hàng rồi… chủ đầu tư biến mất. Phía sau lớp sơn màu xám giả cổ và những lời quảng bá “chuẩn phong cách châu Âu”, là dây điện câu tạm, tường nứt toác, nền nhà lún và hàng loạt bảng “cho thuê làm kho”.
Dự án không phép, chủ đầu tư biến mất
Theo báo Tuổi Trẻ, Thanh Niên, VnExpress và thông tin xác nhận từ Sở Xây dựng tỉnh Vĩnh Long, Khu phố Khang Thị là tổ hợp 42 căn nhà phố 3 tầng do Công ty TNHH Địa ốc P&G làm chủ đầu tư. Dự án nằm trên tuyến đường Nguyễn Huệ – trung tâm TP Vĩnh Long, với diện tích hơn 6.800 m², từng được chào bán với giá từ 5 tỷ đồng/căn.
Tuy nhiên, toàn bộ dự án đã được xây dựng không phép, trên đất nông nghiệp, chưa chuyển đổi mục đích sử dụng đất, chưa có giấy phép xây dựng, cũng không có quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư theo đúng quy định của Luật Đầu tư và Luật Kinh doanh bất động sản.
Theo báo cáo của Sở Xây dựng tỉnh Vĩnh Long, từ năm 2021, chủ đầu tư đã tự ý xây dựng 42 căn nhà khi chưa hoàn tất thủ tục pháp lý. Sau đó, bị cơ quan chức năng xử phạt tổng cộng hơn 800 triệu đồng, nhưng vẫn tiếp tục chào bán và thu tiền cọc của 29 khách hàng, với tổng số tiền lên tới hơn 100 tỷ đồng.
Nghiêm trọng hơn, theo xác nhận của ông Nguyễn Văn Lực – Phó Giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Vĩnh Long, chủ đầu tư hiện đã mất liên lạc. Nhiều lần được mời làm việc nhưng ông Phạm Xuân Giang đại diện pháp lý của công ty không đến theo triệu tập, không cung cấp được hồ sơ pháp lý hợp lệ và không đưa ra phương án xử lý vi phạm.
Nguồn: Tuổi Trẻ (01/08/2025): “Khó xử lý khu phố trăm tỉ xây ‘lụi’ ở Vĩnh Long do chủ mất tích”
Thanh Niên (04/01/2024): “Khu biệt thự trái phép tại Vĩnh Long: lúng túng khâu xử lý”
VnExpress (04/01/2024): “Khó xử lý khu phố xây không phép vì chủ đầu tư ‘mất tích’”
Người mua lâm vào thế kẹt: không sổ, không bán được, không dám ở
Dù căn nhà đã được xây dựng gần xong phần thô và nhiều người đã chuyển về sinh sống, nhưng vì không có giấy phép xây dựng, toàn bộ khu phố không thể cấp sổ đỏ, không sang tên được, cũng không thể chuyển nhượng hợp pháp. Người mua bị "giam tiền" trong một tài sản không thể khai thác.
Một số người đành phải hoàn thiện lại bằng tiền túi, tự đấu nối điện nước theo kiểu… tạm bợ, chấp nhận rủi ro về an toàn. Có hộ dân chuyển sang treo bảng “cho thuê làm kho bãi”, “giữ xe tháng”, vì không đủ an tâm để ở, nhưng cũng không thể bán.
Người dân lỡ mua căn hộ trong khu phố xây lụi buộc phải treo bảng rao cho thuê làm kho - Ảnh: Tuổi trẻ
Về phía chính quyền, theo phản ánh từ các cơ quan báo chí, vấn đề xử lý đang rơi vào bế tắc: chủ đầu tư không hợp tác, người dân đã thanh toán nhưng không thể kiện dân sự do hồ sơ không đủ yếu tố hình sự. Hồ sơ từng được chuyển sang công an điều tra, nhưng kết luận ban đầu là không có dấu hiệu tội phạm, khiến hàng chục người mua rơi vào cảnh "tiền mất, nhà không".
Bài học xương máu dành cho người mua nhà
1. Nhà xây xong không có nghĩa là hợp pháp
Việc nhà đã xây xong và chào bán là chưa đủ để bảo đảm tính pháp lý. Một dự án nhà ở kể cả khi đã xây dựng vẫn phải có đầy đủ các giấy tờ sau:
- Quyết định giao đất/thuê đất & chuyển mục đích sử dụng đất
- Giấy phép xây dựng hợp lệ
- Chấp thuận chủ trương đầu tư (nếu quy mô trên 20 căn)
- Hồ sơ nghiệm thu, PCCC, đấu nối hạ tầng
- Hợp đồng mua bán hoặc chuyển nhượng được công chứng
2. Cẩn trọng khi chủ đầu tư nhỏ, ít thông tin công khai
Nhiều dự án nhỏ tại các tỉnh lẻ thường bỏ qua khâu pháp lý, vì nghĩ người mua “chỉ cần nhà, không cần sổ”. Đây là sai lầm chết người. Mọi khoản cọc, thanh toán đều cần được kiểm tra kỹ người nhận là ai, có năng lực triển khai đến đâu.
3. Tuyệt đối không đặt cọc khi dự án chưa đủ điều kiện bán hàng
Dù là nhà xây sẵn hay đất nền, nếu dự án chưa được cấp giấy phép xây dựng & chưa hoàn tất pháp lý đất đai, người mua không nên đặt cọc, vì sẽ rất khó đòi lại nếu có tranh chấp.
Tạm kết: Cái giá của sự chủ quan là hàng chục tỷ đồng
Không ai nghĩ rằng, mua nhà xây sẵn đã thấy tận mắt, sờ tận tay lại có thể rủi ro đến thế. Nhưng khi pháp lý không rõ ràng, quyền sở hữu vẫn chỉ nằm… trên niềm tin. Và khi chủ đầu tư "biến mất", tài sản hàng tỷ bỗng chốc trở thành đống gạch đá không giá trị chuyển nhượng.
Với những người mua tại Khu phố Khang Thị, bài học này được đánh đổi bằng cả gia tài. Với những người đang chuẩn bị mua nhà, bài học ấy là lời cảnh tỉnh rõ ràng nhất: đừng bao giờ xem nhẹ pháp lý, dù bạn đang mua một căn nhà đã xây xong.