Hiện tại mình 35 tuổi, làm kinh doanh tự do, thu nhập mỗi tháng khoảng 40–60 triệu. Ngoài ra, mình còn có nguồn cổ tức khoảng 20–50 triệu/tháng từ phần vốn góp ~1,5 tỷ vào công ty của người quen. Trước hôn nhân, mình đã mua một mảnh đất khoảng 1 tỷ và góp thêm 500 triệu cùng anh trai đầu tư một miếng đất khác. Vàng cưới (chủ yếu từ nhà ngoại) và phần vàng mình tự mua thêm hiện được khoảng 5 cây. Mình cũng đã mua ô tô (tự bỏ 700 triệu, chồng góp 100 triệu).
Chồng mình thu nhập ổn định 20 triệu/tháng nhưng hai vợ chồng tài chính độc lập, ai giữ tiền nấy. Các khoản chi tiêu trong nhà chia nhau: anh ấy trả tiền nhà thuê, mình lo ăn uống, con cái và các chi phí phát sinh.
Gần đây, mình muốn bán mảnh đất 1 tỷ, cộng thêm 500 triệu tiền mặt, bán vàng, và vay thêm 1,5–2 tỷ để mua một căn nhà nhỏ. Tuy nhiên, mình băn khoăn việc đứng tên tài sản, vì hôn nhân hiện tại nhiều bất đồng, thường xuyên cãi vã và không thật sự chắc chắn về tương lai lâu dài. Vậy mình có nên mua nhà lúc này không? Và nên đứng tên như thế nào để đảm bảo hợp lý?
Lời khuyên thực tế khi mua nhà trong bối cảnh hôn nhân không quá ổn định:
1. Tài sản hình thành từ tiền riêng có thể đứng tên riêng – hợp pháp.
Theo luật, nếu bạn mua nhà bằng tiền riêng trước hôn nhân (ví dụ: mảnh đất bạn bán ra vốn mua trước cưới) thì bạn hoàn toàn có quyền đứng tên cá nhân. Không cần sự đồng thuận của chồng, cũng không bị xem là tài sản chung.
Tuy nhiên, nên giữ rõ ràng hồ sơ nguồn tiền (hợp đồng mua bán đất trước hôn nhân, sổ tiết kiệm, chứng từ bán vàng…) để tránh tranh chấp sau này.
2. Nếu vẫn muốn đứng tên chung, hãy ghi rõ tỷ lệ góp vốn.
Có thể chọn phương án đồng sở hữu nhưng ghi rõ trong hợp đồng mua bán hoặc giấy nhận cọc rằng bạn góp bao nhiêu %, chồng góp bao nhiêu %. Phương án này minh bạch và giảm rủi ro nếu có tranh chấp sau này.
Ví dụ: Nhà giá 4 tỷ, bạn góp 3 tỷ, chồng góp 1 tỷ → ghi rõ tỉ lệ 75% – 25%.
3. Không nhất thiết phải mua ngay nếu chưa có kế hoạch rõ ràng.
Nếu hôn nhân đang thiếu ổn định và việc mua nhà tiềm ẩn rủi ro tài sản, bạn có thể: Gửi tiết kiệm, đầu tư trung hạn (trái phiếu, đất nền pháp lý rõ ràng) hoặc mua một tài sản nhỏ hơn đứng tên cá nhân, để an cư trước mắt mà vẫn kiểm soát được tài chính.
4. Vay ngân hàng – chỉ nên cân đối trong khả năng cá nhân.
Nếu bạn vay ngân hàng 1,5–2 tỷ, hãy đảm bảo mình có khả năng trả lãi và gốc hàng tháng dựa vào thu nhập riêng, không phụ thuộc chồng. Không nên mua nhà vượt quá 50% khả năng tài chính thực tế, nhất là khi bạn có con nhỏ và chưa rõ cam kết tài chính từ người bạn đời.
5. Lưu ý thủ tục pháp lý:
Nếu đứng tên riêng: xác định rõ nguồn gốc tài sản là “tài sản riêng trước hôn nhân”.
Nếu đứng tên chung: nên làm văn bản thỏa thuận tài sản riêng – chung tại văn phòng công chứng trước khi ký hợp đồng mua nhà.
Tóm lại:
✅ Nếu bạn tự tin về năng lực tài chính, thì có thể mua nhà đứng tên riêng miễn là tiền đầu tư đến từ tài sản hình thành trước hôn nhân hoặc nguồn chứng minh được.
✅ Nếu muốn cân bằng tình cảm, có thể đứng tên chung nhưng phải ghi rõ tỷ lệ sở hữu.
✅ Tuyệt đối tránh mua nhà trong tâm thế "liều", khi chưa rõ ai góp bao nhiêu và xử lý thế nào nếu xảy ra ly hôn.
Chọn sai tài sản có thể sửa được. Nhưng chọn sai cách sở hữu tài sản có khi phải trả giá bằng chính tài sản đó.