Đề xuất này hứa hẹn sẽ rút ngắn thời gian thực hiện thủ tục hành chính lên tới 500 ngày, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các doanh nghiệp và người dân.

⇒ Trong văn bản gửi tới Chính phủ và Quốc hội, HoREA đã nêu rõ ba nội dung chính trong đề xuất của mình, với mục tiêu tiết kiệm thời gian, giảm bớt thủ tục hành chính, đồng thời giảm chi phí cho cả Nhà nước và doanh nghiệp. Việc chỉ định chủ đầu tư dự án nhà ở xã hội được xem như một giải pháp thiết thực để khắc phục những vướng mắc trong việc triển khai các dự án này.

Đầu tiên, HoREA kiến nghị cho phép Ủy ban Nhân dân cấp tỉnh chỉ định chủ đầu tư đối với các dự án nhà ở xã hội trên quỹ đất công do cơ quan Nhà nước quản lý. Theo Luật Nhà ở năm 2023 và Luật Đấu thầu, việc lựa chọn chủ đầu tư phải qua đấu thầu nếu có từ hai nhà đầu tư trở lên quan tâm. Tuy nhiên, quy trình này lại kéo dài và có thể mất tới 500 ngày.

♦ Luật Nhà ở 2023 quy định rằng đối với các dự án sử dụng vốn Nhà nước, việc lựa chọn chủ đầu tư phải tuân theo các quy định nghiêm ngặt về đầu tư công và xây dựng. HoREA nhận định rằng luật hiện hành đã kiểm soát chặt chẽ chi phí và lợi nhuận của chủ đầu tư không vượt quá 10%. Vì vậy, tổ chức này kêu gọi Quốc hội ban hành nghị quyết thí điểm cho phép chỉ định thầu trong các trường hợp cụ thể để đẩy nhanh tiến độ triển khai.

Nội dung thứ hai trong đề xuất liên quan đến việc triển khai dự án nhà lưu trú cho công nhân ngoài khu công nghiệp. Hiện tại, Luật Nhà ở 2023 chỉ quy định về cơ chế phát triển nhà lưu trú trong khu công nghiệp. Tuy nhiên, nhiều khu công nghiệp cũ đang gặp khó khăn trong việc cung cấp địa điểm xây dựng nhà lưu trú vì không còn quỹ đất trống.

HoREA cho rằng cần có một nghị quyết thí điểm để tháo gỡ những vướng mắc này và đảm bảo chỗ ở ổn định cho công nhân. Hơn nữa, HoREA cũng đề xuất UBND cấp tỉnh được quyền chỉ định chủ đầu tư cho các dự án nhà lưu trú công nhân, kể cả khi sử dụng nguồn vốn công đoàn. Điều này sẽ tạo ra một khung pháp lý rõ ràng cho việc phát triển loại hình nhà lưu trú này.

► Cuối cùng, HoREA còn đề xuất cơ chế chỉ định chủ đầu tư cho các dự án nhà ở dành cho lực lượng vũ trang. Theo đó, Hiệp hội đề nghị Bộ Quốc phòng và Bộ Công an có quyền chỉ định chủ đầu tư cho các dự án nhà ở xã hội hoặc nhà ở cho quân đội trên quỹ đất quốc phòng đã được quy hoạch chuyển đổi mục đích sử dụng.

Hiện nay, Bộ Quốc phòng đã có doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực bất động sản, trong khi Bộ Công an chưa có đơn vị nào được giao nhiệm vụ này. Trước đây, Bộ Công an đã phối hợp với doanh nghiệp bên ngoài để phát triển các dự án nhà ở cho cán bộ, chiến sĩ.

Theo Nghị quyết 171/2024/QH15 của Quốc hội, các dự án trên diện tích đất quốc phòng và an ninh chưa bàn giao cho địa phương sẽ do hai bộ này tổ chức thực hiện dự án thí điểm. Luật Nhà ở 2023 yêu cầu rằng các dự án nhà ở thương mại trên quỹ đất này phải dành ít nhất 20% diện tích để xây dựng nhà ở xã hội.

Do đó, HoREA đề xuất Quốc hội ban hành nghị quyết thí điểm cho phép Bộ Quốc phòng và Bộ Công an chỉ định doanh nghiệp thuộc quyền (nếu có) hoặc lựa chọn nhà đầu tư đủ điều kiện theo Luật Kinh doanh Bất động sản. Điều này sẽ giúp rút ngắn thời gian thủ tục hành chính và phù hợp với đặc thù của ngành.

💥Thực tế, thị trường nhà ở xã hội tại Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức, bao gồm sự chậm trễ trong quá trình phê duyệt dự án và các vấn đề liên quan đến quỹ đất. Với số lượng dự án nhà ở xã hội chưa đáp ứng đủ nhu cầu, việc cải cách quy trình pháp lý là hết sức cần thiết.

Đề xuất của HoREA không chỉ tập trung vào việc rút ngắn thời gian mà còn nhắm đến việc nâng cao chất lượng cuộc sống cho người lao động, đặc biệt là công nhân. Trong bối cảnh kinh tế ngày càng phát triển, nhu cầu về nhà ở cho công nhân và lực lượng vũ trang ngày càng cấp thiết hơn bao giờ hết.

Sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng thông qua việc ban hành nghị quyết thí điểm sẽ góp phần thúc đẩy dòng vốn đầu tư vào lĩnh vực nhà ở xã hội, từ đó giải quyết một phần bài toán về nhà ở cho người dân, đáp ứng nhu cầu cư trú ngày càng tăng tại các đô thị lớn.