Theo đó, người độc thân có thu nhập bình quân không quá 20 triệu đồng/tháng được phép mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội; trường hợp đang nuôi con nhỏ dưới 18 tuổi, mức thu nhập tối đa được nâng lên 30 triệu đồng/tháng. Đối với vợ chồng, tổng thu nhập không vượt quá 40 triệu đồng/tháng.
Bên cạnh đó, UBND cấp tỉnh được phép điều chỉnh hệ số thu nhập phù hợp với thực tế địa phương và ban hành chính sách khuyến khích đối với hộ gia đình có từ 3 người phụ thuộc trở lên.
Như vậy, đối tượng đủ điều kiện mua nhà ở xã hội được mở rộng đáng kể so với quy định cũ trước đây là người độc thân thu nhập không quá 15 triệu đồng/tháng, vợ chồng không quá 30 triệu đồng/tháng.
Việc nâng mức thu nhập được mua nhà ở xã hội là phù hợp với biến động giá cả và chi phí sinh hoạt, mở rộng cơ hội tiếp cận cho công chức, viên chức và người lao động, người thu nhập thấp tại đô thị, những người có nhu cầu thật sự nhưng chưa đủ khả năng mua nhà thương mại. Cơ chế linh hoạt cho phép địa phương điều chỉnh theo thực tế và ưu tiên hộ đông con cũng là điểm tiến bộ trong chính sách an sinh.
Một thay đổi lớn khác là quy định giảm lãi suất vay mua nhà ở xã hội tại Ngân hàng Chính sách xã hội từ 6,6% xuống 5,4%/năm, lãi suất quá hạn bằng 130% lãi suất cho vay. Đặc biệt, các hợp đồng vay cũ (ký trước ngày 10/10/2025) cũng được điều chỉnh để áp dụng mức lãi suất mới cho cả dư nợ gốc và dư nợ quá hạn, giúp người vay giảm đáng kể áp lực tài chính.
Quy định như trên cho phép điều chỉnh các khoản vay cũ thể hiện tính nhân văn, công bằng và khuyến khích người dân mạnh dạn vay mua nhà ở xã hội.
Cùng với đó, Nghị định 261 cũng thay đổi cơ quan xác nhận thu nhập đối với người lao động tự do, là nhóm đối tượng chiếm tỷ lệ lớn nhưng khó chứng minh thu nhập. Theo quy định mới, Công an cấp xã sẽ thực hiện việc xác nhận thay cho UBND xã như trước đây.
Theo LS Phạm Thanh Tuấn, sự thay đổi này giúp quy trình xác minh nhanh gọn hơn, giảm bớt thủ tục hành chính và sát thực tế hơn. Tuy nhiên, do công an chủ yếu nắm dữ liệu cư trú chứ không quản lý thu nhập, việc này vẫn tiềm ẩn nguy cơ “xin - cho”, hành chính, nên vẫn cần tăng cường giám sát để người dân thực sự tiếp cận được chính sách.