Người phụ nữ họ Lý hơn 40 tuổi cùng chồng rời quê đến thành phố Quảng Châu, tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc để mưu sinh. Những năm đầu, cuộc sống của họ vô cùng khó khăn. Hai vợ chồng làm công việc tay chân trong nhà máy, tiền lương chỉ đủ chi tiêu hằng ngày và phải ở trong ký túc xá chật hẹp của công ty.
Khi con cái lớn lên, vợ chồng cô Lý mong muốn có môi trường sống ổn định và thoải mái hơn nên quyết định thuê một căn nhà bên ngoài. Cơ duyên đưa họ gặp bà Trần, chủ nhân của một ngôi nhà cổ tại Quảng Châu. Xuất thân từ gia đình khá giả, bà Trần tỏ ra rất cảm thông với hoàn cảnh của vợ chồng cô Lý. Bà không chỉ cho thuê với giá rẻ mà còn nhiều lần giúp đỡ họ trong cuộc sống. Từ đó, hai bên dần trở nên thân thiết và coi nhau như người nhà.
Suốt 15 năm, bà Trần chưa từng tăng tiền thuê nhà, luôn giữ mức 1.000 NDT/tháng (hơn 3,7 triệu đồng). Trong khi đó, vì Quảng Châu là thành phố lớn nên giá thuê nhà trong khu vực đã tăng gấp 3 - 4 lần. Nhờ mức tiền thuê ổn định, vợ chồng cô Lý mới có thể tiết kiệm, ổn định kinh tế và từng bước cải thiện cuộc sống.
Cũng bởi mối quan hệ tốt đẹp, vợ chồng Lý Lệ không coi nơi thuê là chỗ tạm trú, mà là tổ ấm thực sự của mình. Khi mới dọn đến, ngôi nhà khá cũ kỹ và xuống cấp, nhưng họ đã bỏ công sức và chi phí để sửa sang, sơn lại tường, thay mái, mua sắm thêm đồ đạc và thiết bị sinh hoạt hàng năm.
Theo lời kể của cô Lý, toàn bộ nội thất trong nhà đều do họ mua sắm. Với hai vợ chồng, căn nhà ấy không chỉ là chỗ ở mà còn là nơi lưu giữ biết bao kỷ niệm, là thành quả của nỗ lực suốt 15 năm bám trụ nơi đất khách.
Đến năm 2021, cô Lý nhận được tin căn nhà mà họ đang thuê nằm trong diện giải tỏa. Theo kế hoạch, khu vực này sẽ được phá dỡ để phục vụ dự án đô thị hóa và chủ sở hữu nhà sẽ được đền bù số tiền lên tới 2,6 triệu NDT (khoảng 9,6 tỷ đồng).
Khi hay tin, vợ chồng cô Lý vô cùng phấn khích vì cho rằng gia đình mình hoàn toàn có quyền được chia phần trong số tiền đền bù ấy. “Chúng tôi đã coi nơi đây là nhà mình, đã bỏ tiền, bỏ công để chăm chút cho nó. Tôi xứng đáng được hưởng một nửa số tiền bồi thường,” cô Lý khẳng định.
Tuy nhiên, khi đến gặp chủ nhà để đề cập vấn đề này, bà Trần thẳng thắn từ chối. Bà cho biết, ngôi nhà hoàn toàn thuộc quyền sở hữu của mình, vì vậy tiền đền bù là tài sản hợp pháp mà bà được nhận. Vợ chồng cô Lý chỉ là người thuê nhà, không có quyền đòi chia phần.
Góc nhìn pháp lý: Ai đúng, ai sai?
Câu trả lời của bà Trần khiến cô Lý tức giận và thất vọng. Cô cho rằng chủ nhà cố tình quên đi công sức của mình trong việc cải tạo và gìn giữ căn nhà suốt nhiều năm. Từ đó, mối quan hệ tốt đẹp suốt 15 năm giữa hai bên nhanh chóng đổ vỡ. Cô Lý nhiều lần đến tìm bà Trần để tranh luận, thậm chí còn đăng video lên mạng xã hội kể lại câu chuyện, kêu gọi cư dân mạng lên tiếng đòi công bằng giúp mình.
Trong các video, cô Lý liên tục nhấn mạnh rằng căn nhà đã trở thành một phần cuộc sống của gia đình mình, nên việc không được chia tiền đền bù là “bất công”. Tuy nhiên, phần lớn cư dân mạng lại đứng về phía bà Trần. Nhiều người cho rằng bà Trần đã quá tử tế khi không tăng tiền thuê nhà suốt hơn chục năm, việc cô Lý đòi chia tiền đền bù là tham lam, vô lý và làm mất đi hình ảnh tốt đẹp mà hai gia đình từng có. Trước những lời chỉ trích, cô Lý vẫn giữ vững lập trường và tìm cách tiếp tục tranh chấp, dù không có bằng chứng nào chứng minh quyền sở hữu.
Theo các chuyên gia pháp lý Trung Quốc, vụ việc này tuy gây nhiều tranh luận, nhưng luật đã quy định rất rõ ràng. Thứ nhất, tiền đền bù giải tỏa được xác định dựa trên quyền sở hữu tài sản. Người đứng tên quyền sử dụng đất và quyền sở hữu nhà mới là người hợp pháp được nhận tiền bồi thường.
Thứ hai, việc phá dỡ nhà được xem là trường hợp bất khả kháng, chủ nhà có quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng thuê mà không bị coi là vi phạm. Chủ nhà cũng có thể yêu cầu người thuê di dời ngay khi có quyết định giải tỏa. Nếu người thuê cố tình ở lại, hành vi đó có thể bị xem là “xâm nhập trái phép” và bị xử lý theo quy định.
Thứ ba, về phần cải tạo nhà, nếu người thuê có thực hiện sửa chữa, nâng cấp căn nhà với sự đồng ý của chủ nhà, thì sau khi giải tỏa, họ có thể yêu cầu bồi thường chi phí cải tạo hợp lý. Số tiền này sẽ do hai bên tự thương lượng hoặc nhờ tòa án xác định. Tuy nhiên, điều kiện tiên quyết là phải có chứng cứ rõ ràng về chi phí và sự chấp thuận của chủ sở hữu.
Như vậy, về mặt pháp lý, vợ chồng Lý Lệ chỉ là người thuê nhà, không có quyền đòi chia tiền đền bù. Mọi yêu cầu vượt quá phạm vi hợp đồng thuê đều không có giá trị.
Thông tin em đọc được trên Đời sống pháp luật, mọi người tham khảo:
https://doisongphapluat.nguoiduatin.vn/nguoi-phu-nu-thue-tro-15-nam-thay-chu-nha-duoc-den-bu-giai-toa-9-6-ty-dong-lap-tuc-doi-chia-phan-toi-xung-dang-duoc-mot-nua-a579113.html