Trong khi nhiều người mua phải vắt kiệt tài chính để trả góp mua nhà, thì doanh nghiệp bất động sản cũng phải loay hoay với những khoản nghĩa vụ tài chính không hề nhỏ, đặc biệt là tiền sử dụng đất, một chi phí cực lớn cấu thành nên giá thành căn hộ.

Mới đây, Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA) lại một lần nữa lên tiếng trong văn bản góp ý Dự thảo sửa đổi Nghị định 103/2024/NĐ-CP. Theo HoREA, dù bản dự thảo mới đã có điều chỉnh, nhưng mức thu tiền sử dụng đất, tiền thuê đất vẫn còn quá cao, tạo áp lực tài chính nặng nề cho cả doanh nghiệp lẫn người dân.

Tiền sử dụng đất – “ẩn số” đắt đỏ trong giá nhà

Vấn đề tiền sử dụng đất bao năm nay luôn là ẩn số phức tạp và tốn kém trong chi phí phát triển dự án bất động sản. Đây không chỉ là một khoản thu ngân sách, mà còn là yếu tố quyết định việc giá nhà “mềm” hay “cứng”. HoREA đề nghị nên điều chỉnh mức tính tiền sử dụng đất thấp hơn để giảm bớt gánh nặng.

Cụ thể:

• Với diện tích đất trong hạn mức giao đất ở, HoREA đề nghị tính tiền sử dụng đất 20% thay vì 30%.
• Với các trường hợp chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở, đề xuất giảm từ 50% xuống còn 30%.

Trước đó chính Hiệp hội và các chuyên gia cũng từng ủng hộ mức 30% - 50%, nhưng sau khi “tính tới tính lui”, vẫn thấy rằng con số này chưa đủ thấp để tháo gỡ vướng mắc thực tế. Chủ tịch HoREA – ông Lê Hoàng Châu thẳng thắn nhận định, đây vẫn là gánh nặng tài chính, đặc biệt với hộ gia đình, cá nhân đang muốn được cấp sổ đỏ, chuyển mục đích sử dụng đất hay xây dựng nhà ở hợp pháp.

Giá đất cao – Giá nhà khó xuống

Ai cũng biết, muốn giá nhà rẻ thì chi phí đầu vào phải rẻ. Nhưng nếu giá đất, tiền sử dụng đất, tiền thuê đất cứ cao ngất thì dù có cố gắng đến mấy, doanh nghiệp cũng khó mà giảm giá nhà. Điều này lý giải vì sao nhiều dự án dù muốn triển khai phân khúc “vừa túi tiền” cũng không thể đủ sức gồng gánh chi phí.

Thực tế, tiền sử dụng đất thường chiếm từ 20 – 30% tổng chi phí đầu tư dự án. Nếu không cải cách thực sự, người mua nhà vẫn phải gánh hậu quả cuối cùng dưới hình thức… giá bán cao.

Người dân cũng khổ lây

Không chỉ doanh nghiệp, mà người dân cũng “than trời” khi muốn chuyển đất nông nghiệp, đất vườn sang đất ở hợp pháp để xây nhà hay xin sổ đỏ thì cũng phải “trả giá”. Những khoản tiền sử dụng đất cao như hiện nay khiến không ít hộ gia đình chần chừ, hoặc phải xin… ghi nợ. Điều này vô hình trung lại khiến thị trường giao dịch nhà đất “nghẽn mạch”, vì tài sản chưa hoàn tất pháp lý thì không thể sang nhượng hoặc vay ngân hàng.

Muốn nhà rẻ, đừng để giá đất “trên trời”

Giá đất không chỉ là câu chuyện của doanh nghiệp mà còn là “nút thắt” của toàn thị trường bất động sản. Muốn giảm giá nhà, không thể chỉ trông chờ vào thị trường tự điều chỉnh. Cần một chính sách cởi mở hơn, minh bạch hơn và linh hoạt hơn về cách tính tiền sử dụng đất để cả nhà đầu tư lẫn người dân đều có thể thở phào.

Bởi nếu giá đất vẫn cao ngất ngưởng, còn tiền sử dụng đất là “nỗi đau không tên”, thì giấc mơ nhà ở hợp túi tiền sẽ còn mãi là… giấc mơ xa vời!