Thị trường đang ở một giai đoạn mà tôi gọi là “ngáo giá”. Các căn chung cư trung cấp trước đây khoảng 1.5 - 2 tỷ thì nay đã tăng lên 3 - 5 tỷ. Nhà đất ở khu vực xa trung tâm cũng leo thang không kiểm soát, dù hạ tầng chưa hoàn thiện. Nếu so với thu nhập trung bình của người dân, mức giá này đã vượt quá xa khả năng chi trả của số đông. Tôi tự hỏi, ai sẽ là người đủ khả năng mua với mức giá này, và nếu vay ngân hàng, liệu họ có chịu nổi áp lực tài chính hay không?
Bài toán vay mua nhà thực sự không đơn giản như nhiều người nghĩ. Ví dụ, nếu mua một căn hộ 3 tỷ mà chỉ có 1 tỷ, bạn buộc phải vay 2 tỷ. Với lãi suất khoảng 10%/năm, số tiền phải trả hàng tháng sẽ từ 20 - 30 triệu trong suốt 20 năm. Điều này đồng nghĩa với việc bạn phải cắt giảm rất nhiều chi tiêu, chưa kể rủi ro lãi suất tăng. Nếu chẳng may công việc không thuận lợi, thu nhập giảm, bạn vẫn phải trả khoản nợ khổng lồ đó mỗi tháng. Đây là lý do nhiều người rơi vào cảnh căng thẳng tài chính, mất khả năng trả nợ và thậm chí phải bán lỗ căn nhà họ vừa mua.
Chưa kể, bất động sản không phải lúc nào cũng tăng giá. Nhiều người mua nhà với tâm lý “mua đi rồi kiểu gì cũng lời”, nhưng thực tế không phải lúc nào cũng vậy. Nếu bạn mua với giá quá cao ở thời điểm thị trường đang bị đẩy lên bởi đầu cơ, khả năng mất giá là hoàn toàn có thể xảy ra. Chung cư đặc biệt có tính khấu hao cao, sau khoảng 10 - 20 năm, giá trị có thể giảm mạnh nếu chất lượng xuống cấp hoặc nếu xuất hiện các dự án mới hấp dẫn hơn.
Thay vì mắc kẹt trong vòng xoáy nợ nần, tôi chọn thuê nhà. Với 10 - 15 triệu/tháng, tôi có thể thuê một căn hộ đầy đủ tiện ích ở trung tâm, gần chỗ làm, thuận tiện cho sinh hoạt. Nếu muốn chuyển nhà vì công việc hoặc điều kiện sống thay đổi, tôi có thể làm điều đó một cách dễ dàng. Quan trọng hơn, số tiền đáng lẽ phải trả nợ mỗi tháng có thể được đầu tư vào những kênh sinh lời khác, giúp tôi có cơ hội tài chính tốt hơn trong tương lai.
Tôi không phủ nhận rằng sở hữu nhà là một mục tiêu quan trọng, nhưng tôi tin rằng mua nhà chỉ hợp lý khi bạn có tài chính vững vàng, không phải vay quá nhiều, và quan trọng nhất là mua được với giá trị thực chứ không phải chạy theo “giấc mơ sở hữu” mà đánh đổi sự tự do tài chính. Nếu chưa đủ khả năng, đừng ngại thuê. Đừng để áp lực xã hội hay nỗi lo “ở nhà thuê mãi mãi” khiến bạn rơi vào một khoản nợ không đáng có. Nhà là để ở, quan trọng là bạn cảm thấy thoải mái với quyết định của mình, chứ không phải chạy theo những tiêu chuẩn mà xã hội đặt ra.
TranMinh Hai