Tại Nghị quyết phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 2, Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan, địa phương triển khai quyết liệt các giải pháp giảm mặt bằng lãi suất cho vay theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Chủ động thực hiện điều chỉnh giảm lãi suất điều hành bằng các công cụ thuộc thẩm quyền. Theo dõi, giám sát chặt chẽ hoạt động của các tổ chức tín dụng, việc công bố lãi suất tiền gửi và cho vay; nghiêm cấm, xử lý nghiêm theo pháp luật các ngân hàng thương mại cạnh tranh lãi suất không lành mạnh.
"Đẩy mạnh hơn nữa công tác thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại cổ phần có "sân sau" là các doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp bất động sản", Chính phủ yêu cầu.
Ngân hàng là “sân sau”, hậu quả là gì?
Không phải ngẫu nhiên mà Chính phủ nhấn mạnh việc thanh tra, kiểm tra hệ thống ngân hàng, đặc biệt là những ngân hàng có quan hệ mật thiết với doanh nghiệp BĐS. Mô hình “ngân hàng - doanh nghiệp BĐS” đã không ít lần tạo ra sự méo mó trong dòng chảy tín dụng, khiến vốn không chảy vào nền kinh tế một cách công bằng mà bị thao túng bởi một nhóm lợi ích nhất định.
Khi ngân hàng là “sân sau”, doanh nghiệp BĐS dễ dàng tiếp cận nguồn vốn rẻ, trong khi các ngành nghề khác – vốn cũng cần vốn để sản xuất, kinh doanh – lại khó vay hoặc phải vay với lãi suất cao hơn. Hậu quả là gì?
Dòng tiền bị tập trung vào BĐS, đẩy giá đất lên cao một cách phi lý. Nhà đầu tư nhỏ lẻ và người mua nhà cuối cùng bị cuốn vào vòng xoáy giá ảo.
Doanh nghiệp BĐS vay dễ nhưng khi thị trường lao dốc, khả năng trả nợ trở nên mong manh. Ngân hàng gánh nợ xấu, siết tín dụng, và cuối cùng, người dân chịu hậu quả khi muốn vay mua nhà cũng khó hơn.
Rủi ro hệ thống ngày càng lớn. Một khi tín dụng chảy lệch, thị trường mất cân bằng, nguy cơ sụp đổ dây chuyền không còn xa.
CHÍNH PHỦ MẠNH TAY: NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VÀO CUỘC
Trước thực trạng đó, Chính phủ yêu cầu Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phải tăng cường thanh tra, kiểm tra các ngân hàng thương mại cổ phần, đặc biệt là những ngân hàng có liên hệ mật thiết với doanh nghiệp BĐS. NHNN cũng chịu trách nhiệm trong việc giảm mặt bằng lãi suất cho vay, giám sát chặt chẽ hoạt động công bố lãi suất tiền gửi, cho vay và nghiêm cấm mọi hình thức cạnh tranh lãi suất không lành mạnh.
Động thái này không nhằm hạn chế dòng vốn, mà hướng đến một hệ thống tài chính minh bạch, lành mạnh, phục vụ đúng nhu cầu thực tế của nền kinh tế . Bên cạnh đó, NHNN được giao nhiệm vụ nghiên cứu bổ sung chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng một cách có kiểm soát, hạn chế tình trạng doanh nghiệp BĐS vay tràn lan mà không có phương án trả nợ rõ ràng.
Mình hy vọng rằng, Chính sách điều tiết này sẽ phù hợp giúp ngăn ngừa rủi ro bong bóng tài sản, bảo vệ sự ổn định tài chính quốc gia; thúc đẩy phát triển bất động sản theo hướng bền vững, đáp ứng nhu cầu thực của thị trường; tạo nền tảng vững chắc cho các ngân hàng thương mại, giúp hệ thống tài chính phát triển mạnh mẽ và ổn định hơn trong dài hạn
Câu trả lời sẽ dần rõ ràng trong thời gian tới. Nhưng một điều chắc chắn: nếu không có sự kiểm soát chặt chẽ, những hệ lụy từ “sân sau” sẽ còn kéo dài, và người cuối cùng chịu thiệt vẫn là những người dân đang chật vật tìm một chỗ an cư.