Hiện mức giá này đang cao gấp 20–30 lần thu nhập bình quân, một khoảng cách đủ rộng để xây thêm vài cây cầu Vĩnh Tuy nữa mà vẫn còn dư.

Tại diễn đàn “Xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững 2025”, Bà Trần Hồng Nguyên, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật và Tư pháp của Quốc hội, đã nói: Giá đất bây giờ vượt xa giá trị thực và vượt luôn cả khả năng chi trả của đại đa số người dân.

Hệ quả? Thị trường méo mó, người dân mệt mỏi, doanh nghiệp sản xuất,  kinh doanh thì như đang chạy xe lên dốc mà quên đổ xăng. Còn giấc mơ an cư của nhóm thu nhập thấp? Xin tạm gửi ở kho… chưa biết ngày nhận.

Từ góc nhìn vĩ mô hơn, Ông Hà Sỹ Đồng – Ủy viên Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội cảnh báo tình trạng giá bất động sản cứ “neo trên cao” như vậy sẽ để lại hậu quả dài hạn trong 10 năm tới. Không chỉ thị trường bị ốm, mà dân số, lao động, an sinh xã hội cũng có thể… sốt theo.

TS. Nguyễn Văn Đính – Phó Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam thì chỉ ra một nghịch lý buồn: Nguồn cung nhìn có vẻ nhiều, nhưng phân khúc giá phù hợp thì lại hiếm hơn vàng 4 số 9.

Toàn thị trường chỉ có 5–6% dự án thuộc phân khúc bình dân, mà hầu hết là nhà ở xã hội. Còn nhiều dự án trung cấp thì đang… nằm chờ vì thủ tục kéo dài khiến chi phí đội lên, dự án chưa xây xong nhưng giá thì đã bơi xa.

Từ góc độ doanh nghiệp, Ông Nguyễn Quốc Hiệp – Chủ tịch HĐQT GP.Invest nói: “Giá đất chưa bao giờ cao đến thế so với thu nhập của người dân".

Có dự án phải mất 14 năm mới hoàn thành thủ tục, đủ thời gian để một đứa trẻ vào lớp 1 rồi lên cấp 3. Với doanh nghiệp, thời gian đó là hàng tấn chi phí vô hình, mà cuối cùng… người mua gánh. Ông Hiệp nhấn mạnh bảng giá đất và hệ số điều chỉnh hiện là “trạm thu phí” lớn nhất khiến giá nhà không tài nào giảm được.

TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế, thì cảnh báo một thực tế còn “căng” hơn: Tín dụng bất động sản chiếm tới 24% tổng dư nợ.

Trong khi lãi suất đang nhúc nhích tăng, người vay mua nhà thì cảm giác như đang còng lưng nâng tạ. Ông đề xuất giảm tỷ trọng tín dụng bất động sản, nhất là đất nền, để hạn chế đầu cơ và dọn đường cho người mua ở thực, những người chỉ mong có cái nhà để… trú mưa.

Ở phía doanh nghiệp nhỏ và vừa, Ông Lê Đình Chung – Tổng Giám đốc SGO Homes chia sẻ rằng các SME bất động sản giờ phải tái cấu trúc mạnh, chỉ dám làm những dự án pháp lý rõ ràng, tối ưu chi phí và bắt tay chặt hơn với ngân hàng. Nói cách khác: thời hoàng kim đã qua, giờ đến thời “liệu cơm gắp mắm”, vừa làm vừa cầu trời ngân hàng giảm quẻ.

Tóm lại, giá nhà cao không phải chuyện mới, nhưng cái mới là… nó vẫn tăng đều và tăng đẹp, như thể muốn xem người dân trụ được bao lâu. Và chừng nào giá đất còn đứng trên tầng thượng còn thu nhập người dân đứng tầng hầm, thì câu chuyện nhà ở vẫn chỉ là trận đấu tay đôi giữa “mong muốn an cư” và “thực tế đắt đỏ”.

Thua thì vẫn là dân!