Hiện chưa có tiêu chí cụ thể để thực hiện sáp nhập các tỉnh thành, song theo nghị quyết 1211/2016 và nghị quyết 27/2022 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về tiêu chuẩn đơn vị hành chính, tiêu chuẩn đơn vị cấp tỉnh sẽ dựa vào quy mô dân số, diện tích tự nhiên và số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc.
Cụ thể, quy mô dân số của tỉnh miền núi, vùng cao từ 900.000 người trở lên; các tỉnh khác có quy mô dân số từ 1,4 triệu người trở lên.
Về diện tích tự nhiên, tỉnh miền núi, vùng cao từ 8.000km2 trở lên, và các tỉnh thuộc vùng miền khác có diện tích phải từ 5.000km2 trở lên.
Đồng thời, tỉnh phải đáp ứng số đơn vị hành chính cấp huyện trực thuộc có từ 9 đơn vị trở lên, trong đó có ít nhất 1 thành phố hoặc 1 thị xã.
Từ năm 1975 đến nay, sau nhiều đợt chia tách, sáp nhập, hiện Việt Nam có 63 đơn vị hành chính cấp tỉnh, gồm 57 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc trung ương.
Như vậy, nếu dựa theo tiêu chí này của nghị quyết 1211 và nghị quyết 27 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, sẽ có nhiều tỉnh, thành không đủ tiêu chuẩn về quy mô dân số, diện tích tự nhiên.
(Thông tin chi tiết về việc sáp nhập các bác tham khảo thêm: https://tuoitre.vn/cac-tinh-thanh-nao-co-the-vao-dien-sap-nhap-khi-khong-du-tieu-chuan-don-vi-hanh-chinh-20250220150129925.htm)
https://markettimes.vn/nghien-cuu-sap-nhap-tinh-tp-cac-tinh-thanh-nao-chua-dap-ung-tieu-chi-ve-dien-tich-dan-so-77682.html
Trước yêu cầu về định hướng sáp nhập một số đơn vị hành chính cấp tỉnh được Bộ Chính trị, Ban Bí thư đưa ra s sẽ có tác động mạnh mẽ đến thị trường bất động sản (BĐS) theo nhiều khía cạnh, bao gồm quy hoạch đô thị, giá đất, đầu tư hạ tầng, phân bố dân cư, hành chính và nguồn cung BĐS.
1. Tác động đến giá nhà đất và thị trường BĐS
Dự báo theo góc nhìn các nhân mình, giá đất tại địa điểm đặt trung tâm hành chính có thể tăng mạnh. Khi các tỉnh tiến hành sáp nhập với nhau thì tất yếu sẽ phải xác định lại trung tâm hành chính mới thì giá đất tại khu vực mới sẽ có xu hướng tăng do nhu cầu đất công, đất thương mại, dịch vụ và nhà ở.
Như vậy, đồng thời với việc những địa không còn là trung tâm hành chính của tỉnh BĐS sẽ chững lại, giảm hoặc đi ngang vì giảm nhu cầu đầu tư.
2. BĐS khu công nghiệp và đô thị vệ tinh sẽ là điểm sáng đầu tư
Khi các tỉnh tiến sáp nhập sẽ sở hữu diện tích tỉnh lớn hơn từ đó quỹ đất dành cho khu công nghiệp, cho kinh doanh sản xuất cũng sẽ nhiều hơn
-->Ttạo điều kiện thu hút doanh nghiệp sản xuất và logistics --> thu hút đầu tư công nghiệp mạnh hơn
Đô thị vệ tinh quanh Hà Nội và TP.HCM phát triển mạnh: Các tỉnh giáp ranh hai thành phố lớn như Bình Dương - Tây Ninh, Đồng Nai - Bà Rịa - Vũng Tàu, Long An - Tiền Giang sẽ phát triển nhanh, giá đất có thể tăng cao do nhu cầu giãn dân và mở rộng đô thị.
3. Tạo điều kiện phát triển hạ tầng kết nối và quy hoạch đô thị
Một trong những mục đích của việc sáp nhập tỉnh là giúp nguồn ngân sách tại các tỉnh thành dồi dào hơn, tạo cơ sở để đầu tư phát triển hạ tầng như các tuyến đường lớn, cao tốc trên cao, sân bay, cảng biển,....
=> Địa phương có quy hoạch hạ tầng càng tốt sẽ càng hút mạnh dòng vốn BĐS
Ví dụ, Quảng Ninh - Bắc Giang - Lạng Sơn có thể hưởng lợi từ việc phát triển hệ thống đường cao tốc và logistics biên mậu.
Cải thiện tính đồng bộ quy hoạch: Việc sáp nhập giúp quy hoạch đô thị bài bản hơn, tránh tình trạng phát triển tự phát giữa các tỉnh nhỏ lẻ như trước đây.
4. Thủ tục pháp lý dự án được giải quyết nhanh hơn
Việc sắp xếp tinh gọn bộ máy, đơn giản hoá thủ tục sẽ góp phần triển khai thủ tục dự án nhanh hơn nhiều. Đây chính là thuận lợi của các dự án BĐS và nhiều lĩnh vực khác. Đối với việc phân cấp phân quyền rõ ràng từ trung ương tới địa phương, thì các địa phương phải thích ứng với bộ máy mới, chức năng nhiệm vụ mới. Bây giờ hầu hết được phân cấp phân quyền cho các địa phương.
Ví dụ, việc thẩm tra, thẩm định các dự án cấp 1 trước đây là ở Trung ương, nhưng bây giờ địa phương phải chuẩn bị bộ máy, con người để thẩm định các dự án đó. Khi chúng ta tổ chức tốt, có bộ máy tốt sẽ giúp cho các dự án BĐS triển khai nhanh hơn, dẫn tới tăng được các nguồn cung cho BĐS
4. Rủi ro và thách thức
Thị trường BĐS một số khu vực có thể giảm thanh khoản: Các địa phương không còn giữ vai trò trung tâm hành chính hoặc bị điều chỉnh quy hoạch có thể đối mặt với tình trạng chững giá hoặc mất thanh khoản.
Sự cạnh tranh cao hơn giữa các khu vực: Khi sáp nhập tỉnh, những khu vực trung tâm mới sẽ có sự cạnh tranh khốc liệt về BĐS thương mại, nhà ở, khu công nghiệp.
Người mua và nhà đầu tư cần thời gian để thích ứng: Việc điều chỉnh hành chính, quy hoạch có thể mất vài năm để hoàn thiện, dẫn đến sự chờ đợi trong đầu tư và giao dịch BĐS.
5. Tổng kết
Giá đất trung tâm hành chính mới sẽ tăng mạnh.
BĐS công nghiệp và đô thị vệ tinh hưởng lợi từ quy hoạch mở rộng.
Sự đồng bộ trong quy hoạch sẽ thúc đẩy thị trường dài hạn, nhưng ngắn hạn có thể gây xáo trộn.
Nhà đầu tư cần theo sát chính sách quy hoạch để xác định khu vực tiềm năng.
Với góc nhìn của mình, nếu chính sách này được triển khai, đây sẽ là cơ hội lớn để đầu tư trung hạn và dài hạn vào các khu vực trung tâm hành chính mới, vùng công nghiệp mạnh và đô thị vệ tinh quanh Hà Nội, TP.HCM.