Một số khách hàng mua căn hộ có sẵn tại dự án New City (số 17 Mai Chí Thọ, Q.2, TP.HCM) đã được nhận nhà ở từ tháng 4, tháng 5-2018, nhưng đến nay dự án này chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất.

Pháp lý chưa đầy đủ

Bà P. cho biết bà mua căn hộ tại tầng 7 dự án New City, do Công ty TNHH xây dựng - thương mại Thuận Việt (Công ty Thuận Việt) làm chủ đầu tư. Khi tìm hiểu thông tin, chủ đầu tư giới thiệu dự án được một ngân hàng nhà nước hỗ trợ khách hàng vay đến 70% giá trị căn hộ. Bà đóng cho chủ đầu tư 30% số tiền còn lại và được bàn giao nhà.

Thế nhưng đến tháng 7-2018, chủ đầu tư đề nghị bà P. liên hệ với ngân hàng thương mại cổ phần khác làm thủ tục vay vốn mua nhà. Bà P. làm xong thủ tục vay ở ngân hàng thứ 2 thì tháng 11-2018, chủ đầu tư lại thông báo bà P. liên hệ với ngân hàng thứ 3 để vay tiền.

Do ngân hàng thứ 3 cho vay vốn với lãi suất cao hơn và không ưu đãi như ngân hàng ban đầu nên bà P. không làm thủ tục vay, mà đề nghị được đối thoại với chủ đầu tư. Chủ đầu tư thông báo nếu bà P. không gặp ngân hàng thứ 3 thì phải tự trả số tiền trị giá 70% căn hộ còn lại cho chủ đầu tư...

Sau đó, chủ đầu tư có thư thông báo cho toàn bộ cư dân trong chung cư, nêu tên 10 chủ căn hộ vi phạm nghĩa vụ thanh toán và cho biết sẽ chấm dứt hợp đồng mua bán nhà với các cư dân này, trong đó có bà P..

Bà P. cho rằng ngân hàng ban đầu không giải ngân cho khách hàng là do lỗi của chủ đầu tư, bởi dự án chưa hoàn thiện về pháp lý. Chủ đầu tư sau đó chỉ định khách hàng sang các ngân hàng khác vay tiền, khiến bà không được hưởng ưu đãi lãi suất như ban đầu nên bà không vay.

Bà P. cũng lo lắng không biết dự án chưa đầy đủ pháp lý thì hợp đồng mua bán căn hộ có hiệu lực pháp lý hay không, người mua nhà sẽ ra sao.

Trao đổi về vấn đề này, đại diện Công ty Thuận Việt cho biết: "Hiện dự án chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Ngân hàng đầu tiên cam kết cho khách hàng vay yêu cầu dự án phải có giấy này mới giải ngân, trả tiền mua nhà cho khách hàng" - đại diện chủ đầu tư giải thích.

Đại diện Công ty Thuận Việt cũng cho biết khi tư vấn cho khách hàng, chủ đầu tư đã giải thích rõ tình trạng pháp lý của dự án và các khách hàng đã đồng ý mua. Một nhóm nhỏ khách hàng được ngân hàng bảo lãnh vay 70% giá trị căn hộ, tuy chưa được ngân hàng giải ngân để thanh toán đủ 95% giá trị căn hộ nhưng cũng đã được chủ đầu tư giải quyết bàn giao nhà có điều kiện.

Vẫn theo vị đại diện công ty, từ tháng 4-2018 đến nay, chủ đầu tư đã tìm ngân hàng khác để khách hàng vay tiền, "nhưng có một nhóm nhỏ khách không hợp tác với ngân hàng làm thủ tục vay". Việc này vi phạm thỏa thuận bàn giao nhà có điều kiện đã ký giữa công ty và khách hàng ban đầu, nên chủ đầu tư quyết định chấm dứt hợp đồng với các khách hàng.

Bán nhà chưa đúng quy định

Theo luật sư Nguyễn Thanh Đạm - Đoàn luật sư TP.HCM, dự án chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên các căn hộ chưa đủ điều kiện để đưa vào kinh doanh. Hợp đồng mua bán nhà trong trường hợp này không có hiệu lực pháp lý.

Ở đây, người mua biết rõ tình trạng pháp lý của căn hộ nhưng vẫn đồng ý mua, tức họ tự nguyện chấp nhận tình trạng đó, đã đóng tiền mua và nhận nhà. Vì vậy, các bên nên đi đến thỏa thuận chung để tiếp tục thực hiện hợp đồng nhằm bảo vệ quyền lợi cho người mua nhà.

Sau khi dự án đã có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, các bên phải làm lại hợp đồng mua bán căn hộ mới có thể thực hiện tiếp thủ tục cấp giấy chứng nhận từng căn hộ cho khách hàng.

"Hiện nay, nếu có tranh chấp, hợp đồng mua bán căn hộ trước đây có khả năng bị tòa án tuyên vô hiệu. Lúc đó, chủ đầu tư sẽ trả lại tiền và khách hàng trả lại nhà. Như vậy khách hàng sẽ chịu thiệt thòi bởi phải chịu nhận lại tiền theo giá mua nhà trước đây, trong khi giá trị căn hộ hiện tại có thể cao hơn" - luật sư Đạm nhận định.