Sổ đỏ 50 năm: tưởng “rẻ mà hại ví”
Thực tế, nhiều dự án nhà ở hiện nay, đặc biệt là các căn hộ trong khu phức hợp có chức năng thương mại – dịch vụ, officetel, hay condotel, chỉ được cấp quyền sở hữu 50 năm. Đối với một số người, 50 năm nghe có vẻ “cũng dài đấy chứ”, nhưng khi so với khái niệm “mua nhà để ở cả đời, để lại cho con cháu”, thì thời hạn này khiến không ít người chùn tay.
Tất nhiên, nhà sở hữu 50 năm không phải không có giá trị. Chúng thường có giá bán rẻ hơn khoảng 10–30% so với sản phẩm sở hữu lâu dài tại cùng khu vực. Với những ai có nhu cầu ở ngắn hạn, hoặc mua để đầu tư, đặc biệt là cho thuê thì đây vẫn là lựa chọn đáng cân nhắc. Một căn officetel tại trung tâm, giá chỉ bằng 2/3 căn hộ truyền thống, nhưng lại dễ cho thuê, linh hoạt công năng, ai mà không xiêu lòng?
Thế nhưng, chính vì thời hạn sử dụng có giới hạn, nên những sản phẩm này lại có điểm trừ về khả năng tăng giá lâu dài. Người mua sau thường dè dặt, đặc biệt nếu căn hộ đã sử dụng 10–20 năm thì thời hạn còn lại không còn nhiều. Lúc đó, muốn bán cũng khó, giá lại dễ bị ép. Chưa kể, sau khi hết thời hạn 50 năm, nếu không được gia hạn thì quyền sở hữu sẽ không còn, tài sản có nguy cơ “bốc hơi”.
Nhà sở hữu vĩnh viễn: bền vững từ pháp lý đến tâm lý
Ngược lại, những căn nhà hoặc căn hộ sở hữu lâu dài luôn được người Việt ưu tiên hàng đầu, không chỉ vì yếu tố pháp lý rõ ràng, mà còn là yếu tố tâm lý: “nhà là để ở cả đời”. Những sản phẩm này dù giá có cao hơn, thậm chí khó mua hơn, vẫn được săn lùng như vàng.
Sở hữu vĩnh viễn cũng là tài sản có tính kế thừa và tích sản rõ rệt hơn. Người mua không lo sau 30-40 năm phải xử lý bài toán “gia hạn hay không?”, con cái sau này cũng không gặp rào cản pháp lý trong việc thừa kế hay chuyển nhượng. Chính vì vậy, loại hình nhà ở sở hữu lâu dài phù hợp với người có nhu cầu ở thật, hoặc những ai muốn đầu tư lâu dài, tích lũy tài sản cho thế hệ sau.
Vậy nên chọn cái nào?
- Nếu bạn là người mua để ở, xác định gắn bó lâu dài, hoặc xem nhà là tài sản tích lũy truyền đời, hãy ưu tiên sở hữu lâu dài. Dù giá cao hơn, nhưng giá trị cũng “đi đường dài” cùng bạn.
- Nếu bạn là nhà đầu tư ngắn hạn, hoặc chỉ cần nơi ở tạm thời trong vài chục năm, nhà 50 năm có thể là lựa chọn khôn ngoan, miễn là bạn hiểu rõ về pháp lý và có chiến lược thoát hàng đúng lúc.
Quan trọng nhất, hãy đọc kỹ hợp đồng, hỏi rõ chủ đầu tư về loại hình sở hữu, và nếu có thể, hãy tìm sự tư vấn từ người có chuyên môn. Trong thị trường đang ngày càng phức tạp, hiểu đúng mới mua đúng. Và đôi khi, chọn “ở được 50 năm nhưng ổn định” còn hơn “ở vĩnh viễn nhưng dính pháp lý”.