Thực tế hiện nay, người mua nhà đất tại nhiều dự án thương mại, nhà ở xã hội lâu nay đã quen với tình trạng trả tiền mua bất động sản với giá cao hơn giá trị ghi trên hợp đồng. Số tiền chênh này được “lách” dưới các hình thức hợp đồng góp vốn, phí dịch vụ, tư vấn… hay thậm chí là nộp tiền không có chứng từ phiếu thu, hoá đơn.
Đơn cử như tình trạng bán đất “hai giá” tại dự án khu đô thị New City (Phố Nối, Hưng Yên) do CTCP Bất động sản Thăng Long làm chủ đầu tư là 1 ví dụ.
Theo đó tiền mua đất được chia thành 2 phần: giá ghi trong hợp đồng chuyển nhượng sẽ thấp hơn giá khách phải thanh toán, phần tiền chênh khoảng 325 - 590 triệu đồng/lô được tách thành “phí dịch vụ”. Cách thức thu tiền bán đất này đã được chủ đầu tư này thực hiện từ năm 2018 khi mở bán dự án, thu hút rất đông nhà đầu tư mua bán, sang tay kiếm lời. Với hàng trăm nền đất được giao dịch, số tiền chênh nằm ngoài sổ sách là con số không nhỏ và khiến Nhà nước thất thu số tiền thuế rất lớn.
Rõ ràng, không chỉ đối mặt vi phạm hình sự, mà người mua nhà đất thực hiện giao dịch “hai giá” có thể gặp những rủi ro tranh chấp pháp lý, mất trắng số tiền trả chênh. Trong trường hợp phát sinh tranh chấp dẫn đến chấm dứt, hủy bỏ hợp đồng chuyển nhượng, người mua nhà không có căn cứ chứng minh đã chi trả tiền “chênh” thì sẽ không được hoàn trả số tiền này.
Bên cạnh đó, đương nhiên người mua có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì tội trốn thuế với vai trò đồng phạm cho bên bán nhà “hai giá”.