Dự án đầu tư xây dựng cầu Vân Đồn nối TP Cẩm Phả với huyện Vân Đồn được UBND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định phê duyệt ngày 9/6/2000, do Sở GTVT làm chủ đầu tư. Dự án gồm nhiều gói thầu, trong đó Tổng công ty Xây dựng Thăng Long trúng thầu gói số 1 gồm 3 cầu (số 1, 2 và 3) trị giá 70 tỷ đồng.

Theo phương án vốn đầu tư được UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt, gói thầu số 1 được thực hiện theo hình thức 50% vốn trả bằng tiền ngân sách, 50% còn lại trả bằng giá trị quyền sử dụng đất tại dự án khu đô thị mới Đông Xá, huyện Vân Đồn.

Năm 2002, tỉnh Quảng Ninh đã phê duyệt cho Tổng công ty xây dựng Thăng Long thực hiện gói thầu này.

Tháng 7/2006, gói thầu số 1 cầu Vân Đồn gồm 3 cầu đã được nghiệm thu đưa vào sử dụng. Ngày 24/6/2011, UBND tỉnh Quảng Ninh ra quyết định số 1990/QĐ-UBND phê duyệt quyết toán dự án đầu tư xây dựng cầu Vân Đồn.

Theo đó, tổng mức đầu tư được quyết toán là hơn 128,3 tỷ đồng. Trong đó, gói thầu số 1 được quyết toán hơn 89,7 tỷ, gồm giá trị trúng thầu hơn 70 tỷ cộng thêm khối lượng phát sinh bù trượt giá. Phần bù trượt giá này được tính vào 50% gói thầu trả bằng tiền từ hơn 35 tỷ thành hơn 54,7 tỷ đồng, đã thanh toán cho nhà thầu. Phần 50% giá trị gói thầu (giá cố định hơn 35 tỷ đồng) còn lại được trả bằng quỹ đất tại khu đô thị Đông Xá, huyện Vân Đồn.

Được biết, để thực hiện chi trả 50% giá trị gói thầu số 1 cầu Vân Đồn trả bằng quỹ đất, trước đó, năm 2004, UBND tỉnh Quảng Ninh đã ra quyết định giao 135ha đất tại Đông Xá, huyện Vân Đồn cho Tổng công ty xây dựng Thăng Long thực hiện dự án khu đô thị nhưng chủ đầu tư chưa triển khai.

Năm 2008, Tổng công ty Xây dựng Thăng Long đã đề nghị chuyển cho Công ty Cổ phần đầu tư xây dựng đô thị Phương Đông làm chủ đầu tư dự án đô thị này và được UBND tỉnh Quảng Ninh chấp thuận. Cuối năm 2011, UBND tỉnh Quảng Ninh phê duyệt lại dự án khu đô thị Đồng Xá do Công ty Phương Đông làm chủ đầu tư với quy mô hơn 171 ha.

Ngày 29/3/2012, UBND tỉnh Quảng Ninh lại ra quyết định số 699/QĐ-UBND phê duyệt điều chỉnh 50% giá trị trúng thầu gói số 1 dự án này (phần trả bằng giá trị quyền sử dụng đất dự án Đông Xá, huyện Vân Đồn) về thời điểm tháng 11/2011 để thanh toán cho nhà thầu thi công. Theo đó, 50% gói thầu số 1 (35 tỷ đồng) được điều chỉnh thành hơn 101,3 tỷ đồng, đối trừ vào tiền sử dụng đất tại dự án khu đô thị Đông Xá.

Việc điều chỉnh này làm tăng 66 tỷ đồng so với quyết toán đã phê duyệt và nằm ngoài tổng mức đầu tư, ngoài dự toán, ngoài kết quả trúng thầu. Sau đó, Thanh tra Chính phủ đã “tuýt còi” việc điều chỉnh trên.

Cũng theo Thanh tra Chính phủ, dự án khu đô thị mới Đông Xá được UBND tỉnh Quảng Ninh giao cho công ty Phương Đông vẫn còn thiếu khách quan, chưa đánh giá đúng về năng lực tài chính và kinh nghiệm của Chủ đầu tư dẫn đến dự án kéo dài phải thay đổi chủ đầu tư, để đất hoang hóa phải gia hạn nhiều lần.

Trên thực tế, Tông công ty Thăng Long đã được giao hơn 154 ha đất tại xã Đông Xá, huyện Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh từ năm 2004 để xây dựng khu đô thị Đông Xá. Giá đất được phê duyệt để đầu tư đô thị với mức giá không thể rẻ hơn – chỉ 27.200 đồng/m2.

Ngày 25/06/2005, Tổng công ty Thăng Long quyết định dùng quỹ đất được giao làm vốn góp thành lập Công ty cổ phần đầu tư Phương Đông có vốn điều lệ 90 tỷ đồng để tiếp nhận đất đổi hạ tầng.

Vốn góp của Tổng công ty Thăng Long khi đó trị giá 55 tỷ đồng, tương ứng 61,11% vốn điều lệ.  Ngoài ra, Công ty CP cầu 12-11 Hạ Long góp 210.000 cổ phần; Công ty TNHH Hạnh Toàn 40.000 cổ phần; ông Nguyễn Đình Đỗ 90.000 cổ phần và ông Nguyễn Công Tứ 10.000 cổ phần.

Năm 2008, Tổng công ty Thăng Long đã bán sạch 55.000 cổ phần của mình tại Công ty Phương Đông cho Công ty cổ phần cầu 12-11 Hạ Long. Với số tiền chênh lệch được hưởng hơn 18 tỷ đồng, dự án khu đô thị Đông Xá cùng Công ty Phương Đông chính thức đổi chủ.

Như vậy, với việc thi công phần xây cầu Vân Đồn vào năm 2002 với tổng giá trị gói thầu 70 tỷ đồng, ngoài việc được UBND tỉnh Quảng Ninh chi trả tiền mặt 54,7 tỷ đồng (sau khi điều chỉnh đơn giá, quyết toán năm 2011), TCT xây dựng Thăng Long còn nhận được lợi nhuận khá lớn sau thương vụ “sang tay” Công ty Phương Đông.

Sau khi về tay chủ mới, Công ty Phương Đông nhiều lần tăng vốn điều lệ. Tính đến tháng 2/2018, công ty này có vốn điều lệ là 250 tỷ đồng. Còn dự án Khu đô thị Đông Xá được đổi tên thành Khu đô thị mới Phương Đông.