Hạn chế nhiều rủi ro
Ngày 7/6/2019, trao đổi với Đất Việt, nhiều người bày tỏ sự đồng tình trước đề xuất của Hiệp hội BĐS TP. HCM (HoREA) về việc bổ sung chế định đặt cọc vào điều 57 của Luật Kinh doanh bất động sản với số tiền không quá 50 triệu đồng trước khi ký hợp đồng mua bán, thuê mua bất động sản hình thành trong tương lai.
Anh Nguyễn Đức Long (36 tuổi, một người chuyên đầu tư BĐS khu vực phía Nam) nhận định, nếu đề xuất mới của HoREA được cơ quan chức năng phê duyệt sẽ góp phần đảm bảo sự ổn định, hạn chế rủi ro cho thị trường bất động sản.
Anh Long phân tích: "Chủ đầu tư BĐS thường có 3 nguồn vốn để thực hiện dự án. Một là đi vay ngân hàng, hai là huy động từ khách hàng mua sản phẩm của dự án hình thành trong tương lai, ba là vốn tự có.
Trong khi vay ngân hàng phải chịu lãi suất thì huy động vốn từ khách hàng lại không phải chịu lãi cao như vậy. Với những chủ đầu tư yếu kém về năng lực tài chính thì tập trung chủ yếu huy động vốn từ khách hàng để thực hiện dự án là nhiều".
Với những doanh nghiệp BĐS có tiềm lực yếu thì độ rủi ro khi thực hiện dự án càng cao nên việc hạn chế huy động vốn từ khách hàng là điều cần thiết. "Đề xuất của HoREA sẽ buộc các doanh nghiệp phải chuẩn bị tiềm lực tài chính thật tốt trước khi muốn làm một dự án nào đó" - anh Long nói.
Trong khi đó, luật sư Phạm Văn Hướng - Đoàn Luật sư TP. Hà Nội cho rằng, giao dịch đặt cọc, giữ chỗ xuất hiện nhiều trong thời gian qua. Đây thực chất là một hình thức huy động vốn mà chủ đầu tư đã lách luật khi dự án chưa đủ điều kiện ký hợp đồng mua bán.
"Mặc dù là thỏa thuận dân sự giữa khách hàng và doanh nghiệp nhưng thực tế cho thấy đây là một sự biến tướng, tiềm ẩn nhiều rủi ro.
Thực tế cũng chứng minh nhiều người đã phải nhận trái đắng khi đặt cọc quá nhiều tiền vào một dự án nhưng dự án đó lại chậm tiến độ, chủ đầu tư dự án bỏ trốn khiến hỗn loạn thị trường nên phải có chế tài quy định để hạn chế những hệ lụy trong tương lai là cần thiết" - ông Hướng nói.
Cũng theo ông Hướng, hiện nay tại nhiều địa phương có tình trạng lập vi bằng thừa phát lại, ký chờ, ký gửi để huy động vốn trái phép đối với các khu đất phân lô bán nền hoặc dự án bất động sản hình thành trong tương lai, nhưng chưa đủ điều kiện huy động vốn.
Hình thức này còn tạo ra nguy cơ trốn thuế trong các giao dịch bất động sản. "Cách tốt nhất để hạn chế những vấn đề này là quy định cụ thể tối đa số tiền đặt cọc, giữ chỗ căn hộ, đất nền. Điều đó cũng góp phần nâng cao tính tực giác của các chủ đầu tư về việc chuẩn bị khả năng tài chính trước khi thực hiện một dự án nào đó" - ông Hướng nêu quan điểm.
Nhu cầu xã hội nên không thể tự điều chỉnh?
Đánh giá về kiến nghị của HoREA trên tờ Dân trí, một số chuyên gia bất động sản cho rằng đề xuất trên không hợp lý và can thiệp sâu vào hoạt động doanh nghiệp.
Ông Ngô Quang Phúc, Tổng giám đốc Phú Đông Group nói rằng ông ủng đề xuất đặt cọc khi ký hợp đồng mua bán. Tuy nhiên, nó không nên giới hạn số tiền bao nhiêu. Đối với những chủ đầu tư uy tín, họ huy động dưới 30% là được. Còn mức cọc bao nhiêu sẽ phụ thuộc vào chuyện lợi nhuận giữa đôi bên.
“Câu chuyện ở đây không phải là đặt cọc bao nhiêu mà khách hàng phải tìm hiểu nhà đầu tư và đặt niềm tin của mình đúng chỗ. Những thỏa thuận dân sự như: đặt cọc, đặt chỗ... đó là nhu cầu xã hội. Bản thân chủ đầu tư cũng không thể tự mình đi điều chỉnh được nhu cầu xã hội”, ông Phúc cho biết.
Cạnh đó, Tổng giám đốc Phú Đông Group nhận định cái lợi khi huy động vốn là chủ đầu tư có vốn để lo những chi phí rất lớn vào dự án. Còn phía khách hàng cũng mua được giá rẻ hơn theo các hình thức chiết khấu.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đực, Phó giám đốc Công ty địa ốc Đất Lành TP.HCM nói rằng không nên can thiệp quá sâu vào hoạt động các doanh nghiệp với khách hàng bởi đó là hoạt động dân sự.
Đề xuất đặt cọc không quá 50 triệu với những dự án nhỏ thì không sao nhưng với những dự án cao cấp thì con số 50 triệu như “muối bỏ biển”.
“Nếu doanh nghiệp làm sai, lừa đảo khách hàng thì doanh nghệp phải chịu trách nhiệm và bị xử lý trước pháp luật, còn về luật chúng ta không nên áp đặt như vậy”, ông Đực nhận định.