Sau gần 2 thế kỷ, lối quy hoạch độc đáo tạo thành hình bàn cờ vẫn đủ khiến cho mọi người thực sự ngỡ ngàng.
Eixample là một quận của thành phố Barcelona ở Tây Ban Nha. Khu vực Eixample ngày nay nằm giữa thành phố cổ kính và các thị trấn nhỏ xung quanh. Đây là khu vực được xây dựng mở rộng khi Barcelona bắt đầu được phát triển từ giữa thế kỷ 19. Quận rộng 7,5km2 đặc trưng với những con đường dài thẳng tắp, đường sá và các tòa nhà tạo nên ô bàn cờ Các khối nhà hình 8 cạnh được tạo nên những khối hình chữ nhật với các góc bị cắt.
Sau cả trăm năm, những khối nhà hình 8 cạnh vẫn là đặc trưng của Eixample.
Lúc xây dựng Eixample, các nhà quy hoạch đô thị cần phải tìm ra giải pháp cho khủng hoảng nhà ở và vấn đề vệ sinh. Đó là lý do khiến kiểu thiết kế bàn cờ ra đời.
Kiểu thiết kế độc đáo này của nhà quy hoạch đô thị Ildefons Cerdà đưa ra. Mục đích là sử dụng các khối nhà có kích thước theo tiêu chuẩn, xây dựng đến một độ cao hạn chế, để lại một hình vuông hoặc khu vườn râm mát ở giữ. Không gian ở giữa khối nhà giúp hút ánh sáng mặt trời và thông gió ở mức cao nhất. Góc chéo tạo hình bát giác giúp ngã ngã tư rộng hơn, dòng phương tiện có thể lưu thông dễ dàng theo mọi hướng.
Những con đường và các khối nhà tạo thành hình bàn cờ rất ấn tượng.
Ildefons Cerdà mong muốn mỗi quận sẽ có 20 khối nhà trong đó có các cửa hàng và dịch vụ cho cộng đồng cư dân, khoảng không gian ở giữa rộng khoảng 800m2. Hiện, các khối nhà đã tăng hơn về số lượng so với dự kiến, các khu vườn bên trong còn ít, hầu hết đã được biến thành bãi đậu xe, trung tâm mua sắm... Tuy nhiên, quy hoạch ấn tượng theo kiểu bàn cờ và những khối nhà bát giác vẫn khiến nhiều người ngỡ ngàng nhất là khi quan sát từ trên cao.
Eixample là phần xây thêm khi mở rộng Barcelona từ thế kỷ 19.
Trong những năm qua, Barcelona cố gắng thực hiện ý tưởng của Ildefons Cerdà. Theo đó, khi một khối nhà bị bỏ trống khi doanh nghiệp, công ty dời đi nơi khác, thành phố sẽ thiết kế lại khoảng giữa khối nhà thành công viên và không gian mở.
Các khối nhà kiểu hình chữ nhật với góc bị cắt tạo thành 8 cạnh giúp các ngã tư rộng hơn.
Mỗi khối nhà đều có khoảng giữa như sân vườn hút ánh nắng mặt trời và thông gió.
Dù khoảng giữa các khối nhà được dùng với nhiều mục đích khác so với ban đầu nhưng các khối nhà vẫn giữ được nét quy hoạch ban đầu.
Hình ảnh chụp từ vệ tinh kiểu thiết kế đặc biệt ở Barcelona.
Kiểu thiết kế của Ildefons Cerdà giúp Barcelona ngày nay có được một lối quy hoạch độc đáo.
Quy hoạch ô bàn cờ rõ ràng hơn khi nhìn từ trên cao.
Những con đường và các khối nhà hiện nay.