Theo thông tin từ nhiều cơ quan báo chí đăng tải, khu đất nhà máy của Công ty Rạng Đông (số 87 - 89 Hạ Đình, Q. Thanh Xuân, TP. Hà Nội) từng nhiều lần đề xuất UBND TP. Hà Nội phê duyệt để xây dự án bất động sản.
Tờ Thanh niên thông tin, năm 2007, TP.Hà Nội cấp sổ đỏ Công ty Rạng Đông quản lý sử dụng khu đất với một phần thuê 30 năm từ 1/9/2004, một phần là đất thuê hàng năm.
Quy hoạch này thể hiện khu đất của Công ty Rạng Đông có chức năng sử dụng: đất công cộng, hỗn hợp, với dự kiến mật độ xây dựng khoảng 30% - 40%, tầng cao công trình 3 - 50 tầng.
Công ty Rạng Đông muốn xây cao ốc tại đất vàng thì phải bàn giao lại cho UBND TP. Hà Nội và tham gia đấu giá.
Năm 2015 sau khi cổ phần hóa thì Công ty Rạng Đông trở thành doanh nghiệp 100% vốn tư nhân.
Ngay sau đó, 2 năm 2017 và 2018, Công ty Rạng Đông đã 2 lần xin được lập quy hoạch 1/500 và chuyển đổi mục đích sử dụng đất, di dời nhà máy. Tuy nhiên, cả 2 lần xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất này đều không được TP.Hà Nội phê duyệt.
Trao đổi với Đất Việt, Luật sư Trần Đức Phượng - Đoàn Luật sư TP. HCM cho rằng, thời gian được giao quyền quản lý, sử dụng đất của Công ty Rạng Đông không liên quan gì đến việc xây dựng dự án bất động sản trên khu đất này hay không.
"Quan trọng nhất là mục đích sử dụng khu đất đó như thế nào. Trước đây, khu đất này là đất sản xuất công nghiệp, muốn làm dự án bất động sản thì phải chuyển mục đích sử dụng thành đất ở.
Tuy nhiên, khi cổ phần hóa, khu đất được định giá là đất phục vụ sản xuất nông nghiệp, có giá thành rẻ. Nên giờ muốn chuyển khu đất thành mục đích sử dụng đất ở thì Nhà nước sẽ thu hồi lại khu đất này, đền bù cho Công ty Rạng Đông một khoản tiền.
Sau đó, UBND TP. Hà Nội sẽ thực hiện bán đấu giá, doanh nghiệp nào trúng đấu giá sẽ thành chủ đầu tư xây dựng dự án bất động sản trên khu đất đó" - ông Phương cho biết.
Chính vì thế, ông Phượng nhận định, việc Công ty Rạng Đông 2 lần gửi về bản đề xuất xây dựng chung cư, văn phòng tại khu 87 - 89 Hà Đình là sai quy định pháp luật, và việc UBND TP. Hà Nội không phê duyệt là đúng!
Vụ cháy Công ty Rạng Đông được xác định thiệt hại khoảng 150 tỷ đồng.
"Đây chính là điểm tắc ở nhiều tỉnh thành, khi đất doanh nghiệp sau cổ phần hóa từ đất sản xuất bỗng nhiên trở thành đất ở mà không thông qua đấu giá, khiến tài sản của Nhà nước có nguy cơ thất thoát, phục vụ lợi ích nhóm. Nhiều người lợi dụng kẽ hở để được sở hữu đất với giá rẻ sau đó thực hiện dự án đem lại lợi nhuận cao. Hiện TP. HCM cũng đang phải tạm dừng lại tất cả những dự án bất động sản tại những khu đất nhà thế" - luật sư Phượng cho biết.
TS Nguyễn Văn Hùng - Khoa Bất động sản, Đại học Kinh tế Quốc dân cũng cho biết, thời gian sử dụng đất không quyết định việc làm dự án gì trên khu đất đó mà được quyết bởi quy hoạch và mục đích sử dụng đất.
"Đất nhà máy Rạng Đông thời điểm bán đấu giá được xác định theo giá thị trường là đất sản xuất chứ không phải là đất nhà ở. Mà đất sản xuất có giá trị hơn đất ở rất nhiều nên việc Nhà nước thu hồi lại khu đất này nếu quy hoạch là đất làm dự án bất động sản là điều chính xác.
Còn sau khi thu hồi đất, lựa chọn doanh nghiệp nào là chủ đầu tư dự án là do cách thức giao đất mà UBND TP. Hà Nội đưa ra, đó có thể là đấu giá hoặc chỉ định..." - ông Hùng cho biết.
Theo ông Hùng, khu đất vàng Công ty Rạng Đông hiện nay có giá trị cao, nếu chuyển đổi mục đích sử dụng thành đất ở thì cần phải được thu hồi lại, còn Công ty Rạng Đông sẽ được đền bù một khoản tiền.
Công ty Rạng Đông muốn xây dựng dự án bất động sản trên khu đất này thì phải tham gia đấu giá như nhiều doanh nghiệp khác, ai bỏ giá cao thì được chứ không thể tự mình đề xuất với UBND TP. Hà Nội.