Hôm 7/3 tại hội thảo về công tác quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư do Bộ Xây dựng tổ chức bàn về các giải pháp xung quanh việc quản lý, vận hành nhà chung cư đang có nhiều bất cập, với các mâu thuẫn phổ biến giữa chủ đầu tư, cư dân.
Theo Bộ Xây dựng, cả nước có khoảng 3.000 chung cư, tập trung chủ yếu tại TP.HCM và Hà Nội. Trong đó có 108 dự án tranh chấp tại 43 địa phương.
Một thống kê khác được báo Thanhnien cho biết tính đến tháng 2.2019, địa bàn TP.Hà Nội có 745 chung cư thương mại được đưa vào sử dụng. Trong đó, chỉ mới có 492/745 nhà chung cư tổ chức thành công Hội nghị nhà chung cư để bầu Ban quản trị.
Đáng chú ý, chỉ mới có 238/492 chủ đầu tư nhà chung cư bàn giao 2% kinh phí bảo trì cho Ban quản trị. Như vậy, có đến quá nửa số nhà chung cư ở Hà Nội chây ỳ trả phí bảo trì cho cư dân. Trong khi, theo quy định của luật pháp hiện hành, đây là số tiền chủ đầu tư chỉ đứng ra thu hộ khi bán nhà, lập tài khoản ngân hàng gửi tiết kiệm, khi Ban quản trị được thành lập sẽ phải bàn giao lại.
Như vậy từ những con số rất cụ thể nêu trên có thể thấy việc xuất hiện các mâu thuẫn tại các khu chung cư phần nhiều bắt nguồn từ việc không thống nhất giữa chủ đầu tư và các cư dân xung quanh các khiếu nại liên quan đến chất lượng công trình, diện tích sở hữu chung, riêng; kinh phí bảo trì phần sở hữu chung; kinh phí quản lý, vận hành; tổ chức hội nghị nhà chung cư lần đầu cũng như tranh chấp trong quá trình quản lý, sử dụng, vận hành nhà chung cư...
Bản thân Bộ Xây dựng cũng đã nhìn nhận, nguyên nhân xảy ra các tranh chấp, khiếu nại giữa cư dân và chủ đầu tư có phần liên quan đến văn bản pháp luật chưa quy định rõ ràng như cách tính diện tích căn hộ, diện tích lô gia, hộp kỹ thuật, diện tích chung - riêng…
Việc tranh chấp tại nhiều chung cư kéo theo nhiều hệ lụy, nhiều chủ đầu tư đối xử với "thượng đế" của mình bằng hàng loạt biện pháp mạnh như cắt điện nước, tắt thang máy, chặn không cho đường về (không cho gửi xe),...thậm chí còn đe dọa này nọ, khiến nhiều gia đình lâm vào cảnh màn trời, chiếu đất. Còn nhớ năm 2018, một dự án trên đường Lê Trọng Tấn, vì phản đối mà nhiều gia đình bị cắt điện, nước giữa ngày hè nóng lực, đặc biệt các gia đình có các cháu nhỏ mới sinh, sống trong cảnh thiếu thốn, khó khăn vô cùng.
Cực chẳng đã nhiều người mua nhà phải bỏ công, bỏ việc, lên tiếng đi khiếu nại, cầu cứu khi "tổ ấm" của mình trước nguy cơ bị "đe dọa". Chứ khi mua nhà chắc hẳn chẳng có ai mong muốn sẽ phải đứng dưới mưa mà kêu cứu. Một bầy ong trước mối xâm hại nó thường phản kháng lại một cách vô thức, huống chi là con người.
Cư dân biểu thị sự bất bình, suy cho đến cùng thì cũng chỉ mong sao chính quyền vào cuộc sớm hơn, vụ việc sớm được giải quyết hợp tình hợp lý.
Tuy nhiên, thay vì việc tìm kiếm giải pháp tháo gỡ nguyên nhân của mâu thuẫn thì vị phó chủ tịch Hiệp hội bất động sản Nguyễn Mạnh Hà lại đề xuất có chế tài xử phạt người dân sống tại chung cư căng băng rôn phản đối chủ đầu tư làm sai. Đề xuất của vị này xâm phạm nghiêm trọng đến quyền biểu đạt và phản đối hợp pháp của người mua nhà. Trách nhiệm của Chủ Đầu Tư cùng các Cơ Quan Quản Lý Nhà nước liên quan phải tiếp nhận và giải quyết thấu đáo những bức xúc, khiếu nại của người mua nhà.
Nếu coi mâu thuẫn chung cư như một căn bệnh chưa tìm ra thuốc chữa triệt để, thì Bác sĩ muốn chữa được bệnh phải tìm căn nguyên mới trị được bệnh. nếu cứ đau đâu cắt đó thì chả mấy hồi mà cắt luôn đầu bệnh nhân.
Nếu việc tụ tập của cư dân gây nhiễu loạn xã hội, vi phạm an ninh trật tự...thì đã có pháp luật quy định, chứ không nhất thiết phải sinh ra thêm một đạo luật dành riêng cho "treo băng rôn".
Chủ đề hội thảo khá rõ ràng, bàn về giải pháp trong công tác quản lý, vận hành, sử dụng nhà chung cư, chứ không phải là giải pháp dập tắt người treo băng rôn, thế nhưng vị này lại vẫn đề xuất theo hướng này, phải chăng do ngồi nhầm phòng hay do bế tắc trong giải pháp?